Skip to main content

Лава Мазмұны Лава ағымы Лава брекчиялар Лава жамылғысы Лава көпіршіктері Лава оқпандары Лавалы жанартау Дереккөздер Бағыттау мәзірі

ГеологияЛавалы жанартау


итал.лат.таужыныстарЖертемпературасыжанартаумассабрекчияларбазальтцилиндрлинза












Лава




Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет






Jump to navigation
Jump to search



Lava.jpg



Lava wildfire.JPG



Lava wildfire.JPG


Лава(итал. lava, лат. labes – опырылу, құлау) – жанартау әсерінен жер бетіне төгілетін отты-сұйық балқыма. Температурасы 690 – 1200°С аралығында өзгереді. Қышқылды (риолитті) және негізді Л-лар болып жіктеледі. Лава -жанартаулар әрекеті барысында жер бетіне төгілетін қызған сұйық не өте тұтқыр, көбіне силикаттық масса; лавалардың суынып қатаюы нәтижесінде эффузиялық, ал сығымдала көтерілген тұтқыр лавалар есебінен экструзиялық таужыныстар қалыптасады. Бұл таужыныстарда кеде лава деп аталады. Жер қойнауынан көтерілген лавалардың температурасы жүздеген градус, кейде мың градустан астам, лава температурасының нақты мөлшері оның химиялық құрамы мен өзі кіріктіретін газ мөлшеріне тікелей байланысты. Жер бетіне жетіп төгілген лавалар құрам және пішін ерекшеліктеріне орай бірнеше түрлерге бөлінеді. 2) Көлбеу бағытта жасалатын қазынды, мұндай тау- кен қазындыларының ұзындығы кенор- нының геологиялық жағдайына жоне осы кенді өндірудің алдын ала жасалған жүйесіне тәуелді бола отырып, 25—30 м-ден 200 м-ге шейін жетуі мүмкін.




Мазмұны





  • 1 Лава ағымы


  • 2 Лава брекчиялар


  • 3 Лава жамылғысы


  • 4 Лава көпіршіктері


  • 5 Лава оқпандары


  • 6 Лавалы жанартау


  • 7 Дереккөздер




Лава ағымы


Лаваның жер бетінде біршама ұзын да енсіз денелер түрінде таралу пішіні; Л.а-ның ұзындық және ендік көрсеткіштері лава тұтқырлығы мен жанартау баурайының еңістігіне тәуелді. Жалпылама заңдылық: кышқыл құрамды лавалардың ағымы әдетте қысқа болып келеді (1—10 км), бірақ олар біршама қалың массалар құрайды (25—30 м- ге шейін); керісінше, негізді құрамды базальт лавалары әдетте ұзақ қашықтыктарға сағаланады (ондаған, тіпті жүз километрге шейін).



Лава брекчиялар


Кесектері мен түйірлері де, оларды жымдастырушы масса да лавалық материалдардан тұратын брекчиялар.



Лава жамылғысы


Лаваның төгілу өңірінен жан-жаққа бірдей шамада жайыла таралуы; көбіне жарықтар арқылы төгілген біршама сұйық базальт лавалары есебінен қалыптасады.



Лава көпіршіктері


Қатайған лаваларда ұшырасатын домалақ, цилиндр немесе линза пішінді, кейде бұрыс пішінді кеуектер жиынтығы; лаваның суынып қатаюы барысында газ кептеген қуыстар есебінен пайда болады.



Лава оқпандары


Лава ағымдары арасынан ұшырасатын, ұзыннан-ұзақ созыла сағаланатын дәліздерге ұқсас қуыстар; жабын және табан жазықтықтары әдетте жанартау таужыныстарынан тұратын тасқадаға және тас сүңгіге ұқсас пішіндерге толы болып келеді. Лава оқпандары әдетте кертпештеле еңістелген жанартау баурайлары бетімен дүркін-дүркін қозғалған газы аз сұйық лавалар есебінен қалыптасатын болса керек.



Лавалы жанартау


Көпшілігінде қалқан тәрізді жанартау. Ол негізінен лавадан тұрады, көж бен қопсық өнімдер аз кездеседі (эксплозиялық коэффициенті Е < 10). Мұндай жанартаулардың атқылауы жарылыссыз баяу жүреді, көп мөлшерде лава төгіледі. Синонимі: эффузиялық жанартау тасқынынан тұратын жанартау конусы. Л.к. пирокласт қабатшаларынсыз болады, сирек кездеседі.
[1][2]



Дереккөздер



  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17
    Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі
    ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор,
    Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов — Алматы: "Мектеп" баспасы Ж А Қ
    2003. — 248 бет. ISВN 5-7667-8188-1, ISВN 9965-16-512-2



  2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов.
    – Алматы: «Мектеп» баспасы ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5





«https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=Лава&oldid=2373959» бетінен алынған










Бағыттау мәзірі


























(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.192","walltime":"0.274","ppvisitednodes":"value":103,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":419,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":101,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":6,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":2088,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 10.874 1 -total"," 76.87% 8.359 1 Үлгі:Lang-it"," 44.42% 4.830 2 Үлгі:LangWithName"," 18.95% 2.061 1 Үлгі:Lang-la"," 17.55% 1.908 2 Үлгі:Lang"],"cachereport":"origin":"mw1293","timestamp":"20190614233342","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u041bu0430u0432u0430","url":"https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%B2%D0%B0","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q40157","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q40157","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2011-04-07T22:42:09Z","dateModified":"2015-11-23T07:51:02Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c8/Lava.jpg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":121,"wgHostname":"mw1272"););

Popular posts from this blog

RemoteApp sporadic failureWindows 2008 RemoteAPP client disconnects within a matter of minutesWhat is the minimum version of RDP supported by Server 2012 RDS?How to configure a Remoteapp server to increase stabilityMicrosoft RemoteApp Active SessionRDWeb TS connection broken for some users post RemoteApp certificate changeRemote Desktop Licensing, RemoteAPPRDS 2012 R2 some users are not able to logon after changed date and time on Connection BrokersWhat happens during Remote Desktop logon, and is there any logging?After installing RDS on WinServer 2016 I still can only connect with two users?RD Connection via RDGW to Session host is not connecting

How to write a 12-bar blues melodyI-IV-V blues progressionHow to play the bridges in a standard blues progressionHow does Gdim7 fit in C# minor?question on a certain chord progressionMusicology of Melody12 bar blues, spread rhythm: alternative to 6th chord to avoid finger stretchChord progressions/ Root key/ MelodiesHow to put chords (POP-EDM) under a given lead vocal melody (starting from a good knowledge in music theory)Are there “rules” for improvising with the minor pentatonic scale over 12-bar shuffle?Confusion about blues scale and chords

Esgonzo ibérico Índice Descrición Distribución Hábitat Ameazas Notas Véxase tamén "Acerca dos nomes dos anfibios e réptiles galegos""Chalcides bedriagai"Chalcides bedriagai en Carrascal, L. M. Salvador, A. (Eds). Enciclopedia virtual de los vertebrados españoles. Museo Nacional de Ciencias Naturales, Madrid. España.Fotos