Wikipedia:Vital articles Мазмуну Biography - Өмүр баян Philosophy and psychology - Философия жана психология Religion - Дин Social sciences - Коомдук илимдер Language and literature - Тил жана адабият Science - Илим Technology - Технология Arts and recreation - Искусство жана эс алуу History and geography - Тарых жана география Навигация менюсу
centralized watchlist
Wikipedia:Vital articles
Jump to navigation
Jump to search
This is a list of basic subjects for which Wikipedia should have a corresponding high-quality article, and ideally a featured article. It also serves as a centralized watchlist and tracks the status of some of Wikipedia's most essential articles.
Ideally this page should list approximately 1,000 of the most vital Wikipedia articles.
Мазмуну
1 Biography - Өмүр баян
1.1 Actors, dancers and models - Актёрлор, бийчилер жана моделдер
1.2 Artists and architects - Сүрөтчүлөр жана архитекторлор
1.3 Authors, playwrights and poets - Жазуучулар, драматургдар жана акындар
1.4 Composers and musicians - Композиторлор жана музыканттар
1.5 Explorers and travelers - Изилдөөчүлөр менен саякатчылар
1.6 Film directors and screenwriters - Режиссёрлор жана сценаристтер
1.7 Inventors, scientists and mathematicians - Ойлоп табуучулар, окумуштуулар жана математиктер
1.8 Philosophers and social scientists - Философтор жана социологдор
1.9 Political leaders - Саясий лидерлер
1.10 Religious figures and theologians - Диний ишмерлер жана теологдор
2 Philosophy and psychology - Философия жана психология
2.1 Philosophy - Философия
2.2 Psychology - Психология
3 Religion - Дин
3.1 World view and religion - Дүйнө көз караш жана дин
4 Social sciences - Коомдук илимдер
4.1 Family and relationships - Үй-бүлө жана мамилелер
4.2 Politics - Саясат
4.3 Business and economics - Бизнес жана экономика
4.4 Law - Укук
4.5 International organizations - Эл аралык уюмдар
4.6 War and military - Согуш жана куралдуу күчтөр
4.7 Social issues - Коомдук маселелер
5 Language and literature - Тил жана адабият
6 Science - Илим
6.1 Astronomy - Астрономия
6.2 Biology - Биология
6.2.1 Biological processes - Биологиялык процесстер
6.2.2 Anatomy - Анатомия
6.2.3 Health and medicine - Ден соолук жана медицина
6.2.4 Organisms - Организмдер
6.3 Chemistry - Химия
6.4 Earth science - Жер илими
6.5 Physics - Физика
6.6 Measurement and units - Өлчөө жана бирдиктер
6.7 Timekeeping - Убакыт
6.8 Foodstuffs - Тамак-аш азыктары
6.8.1 Beverages - Суусундуктар жана ичкиликтер
6.9 Mathematics - Математика
7 Technology - Технология
7.1 Communication - Коммуникация
7.2 Electronics - Электроника
7.2.1 Computers and Internet - Компьютерлер жана Интернет
7.3 Energy and fuels - Энергетика жана отун
7.4 Materials - Материалдар
7.5 Transportation - Транспорт
7.6 Weapons - Куралдар
8 Arts and recreation - Искусство жана эс алуу
8.1 Architecture and civil engineering - Архитектура жана жарандык курулуш
8.2 Film, radio and television - Кино, радио жана телекөрсөтүү
8.3 Music - Музыка
8.4 Recreation - Көңүл ачуу
9 History and geography - Тарых жана география
9.1 History - Тарых
9.1.1 Prehistory and ancient world - Тарыхка чейинки жана байыркы дүйнө
9.1.2 Middle Ages and Early Modern - Орто кылымдар жана алгачкы заманбап
9.1.3 Modern - Заманбап
9.2 Geography - География
9.2.1 Continents and major regions - Континенттер жана негизги региондор
9.2.2 Countries - Өлкөлөр
9.2.3 Cities - Шаарлар
9.2.4 Bodies of water - Суулар
9.2.5 Mountains and deserts - Тоолор жана чөлдөр
Biography - Өмүр баян
Actors, dancers and models - Актёрлор, бийчилер жана моделдер
Bernhardt, Sarah - Сара Бернар
Chaplin, Charlie - Чарли Чаплин
Dietrich, Marlene - Марлен Дитрих
Monroe, Marilyn - Мэрилин Монро
Artists and architects - Сүрөтчүлөр жана архитекторлор
Le Corbusier - Ле Корбьюзе
Dalí, Salvador - Сальвадор Дали
Dürer, Albrecht - Альбрехт Дюрер- Gogh, Vincent van - Винсент Ван Гог
Goya, Francisco - Франсиско Гойя
Hokusai, Katsushika - Кацушика Хокусай
Kahlo, Frida - Фрида Кало- Leonardo da Vinci - Леонардо да Винчи
Matisse, Henri - Анри Матисс- Michelangelo - Микеланжело
- Picasso, Pablo - Пабло Пикассо
Raphael - Рафаэль- Rembrandt - Рембрандт
Rubens, Peter Paul - Питер Пауль Рубенс
Sinan, Mimar - Мимар Синан
Velázquez, Diego - Диего Веласкес
Warhol, Andy - Энди Уорхол
Wright, Frank Lloyd - Фрэнк Ллойд Райт
Authors, playwrights and poets - Жазуучулар, драматургдар жана акындар
Abu Nuwas - Абу Нувас
Andersen, Hans Christian - Ханс Кристиан Андерсен
Bashō - Мацуо Башё
Borges, Jorge Luis - Хорхе Луис Борхес
Byron, George - Жорж Гордон Байрон- Cervantes, Miguel de - Мигель де Сервантес
Chaucer, Geoffrey - Жефри Чосер
Chekhov, Anton - Антон Чехов- Dante Alighieri - Данте Алигьери
Dickens, Charles - Чарльз Диккенс
Dostoyevsky, Fyodor - Фёдор Достоевский
García Márquez, Gabriel - Габриэль Гарсиа Маркес- Goethe, Johann Wolfgang von - Иоганн Вольфганг фон Гёте
Hafez - Хафиз Ширази- Homer - Гомер
- Hugo, Victor - Виктор Гюго
Joyce, James - Жеймс Жойс
Kafka, Franz - Франц Кафка
Kālidāsa - Калидаса
Li Bai - Ли Бо
Mahfouz, Naguib - Нагиб Махфуз
Molière - Мольер
Ovid - Овидий
Proust, Marcel - Марсель Пруст
Pushkin, Alexander - Александр Пушкин- Shakespeare, William - Уильям Шекспир
Sophocles - Софокл
Tagore, Rabindranath - Рабиндранат Тагор- Tolstoy, Leo - Лев Толстой
Twain, Mark - Марк Твен
Virgil - Вергилий
Composers and musicians - Композиторлор жана музыканттар
Armstrong, Louis - Луи Армстронг- Bach, Johann Sebastian - Иоганн Себастьян Бах
Beatles, The - The Beatles- Beethoven, Ludwig van - Людвиг ван Бетховен
Brahms, Johannes - Иоганнес Брамс
Chopin, Frédéric - Фридерик Шопен
Dvořák, Antonín - Антонин Дворжак
Handel, Georg Frideric - Георг Фридрих Гендель
Haydn, Joseph - Йозеф Гайдн
Mahler, Gustav - Густав Малер- Mozart, Wolfgang Amadeus - Вольфганг Амадей Моцарт
Palestrina, Giovanni Pierluigi da - Жованни Пьерлуижи да Палестрина
Piaf, Édith - Эдит Пиаф
Presley, Elvis - Элвис Пресли
Puccini, Giacomo - Жакомо Пуччини
Schubert, Franz - Франц Шуберт- Stravinsky, Igor - Игорь Стравинский
Tchaikovsky, Petr - Пётр Ильич Чайковский
Verdi, Giuseppe - Жузеппе Верди
Vivaldi, Antonio - Антонио Вивальди- Wagner, Richard - Рихард Вагнер
Explorers and travelers - Изилдөөчүлөр менен саякатчылар
Amundsen, Roald - Руаль Амундсен
Armstrong, Neil - Нил Армстронг
Cartier, Jacques - Жак Картье- Columbus, Christopher - Христофор Колумб
Cook, James - Жеймс Кук
Cortés, Hernán - Эрнан Кортес- Gagarin, Yuri - Юрий Гагарин
da Gama, Vasco - Васко да Гама
Ibn Battuta - Ибн Баттута- Magellan, Ferdinand - Фернан Магеллан
Polo, Marco - Марко Поло
Zheng He - Чжэн Хэ
Film directors and screenwriters - Режиссёрлор жана сценаристтер
Bergman, Ingmar - Ингмар Бергман
Disney, Walt - Уолт Дисней
Eisenstein, Sergei - Сергей Эйзенштейн
Fellini, Federico - Федерико Феллини
Hitchcock, Alfred - Альфред Хичкок
Kubrick, Stanley - Стэнли Кубрик
Kurosawa, Akira - Акира Куросава
Ray, Satyajit - Сатьяжит Рай
Spielberg, Steven - Стивен Спилберг
Inventors, scientists and mathematicians - Ойлоп табуучулар, окумуштуулар жана математиктер
- Archimedes - Архимед
Avicenna - Абу Али Ибн Сина
Berners-Lee, Tim - Тим Бернерс-Ли
Brahmagupta - Брахмагупта- Copernicus, Nicolaus - Николай Коперник
- Curie, Marie - Мария Кюри
- Darwin, Charles - Чарлз Дарвин
- Edison, Thomas - Томас Эдисон
- Einstein, Albert - Альберт Эйнштейн
- Euclid - Евклид
Euler, Leonhard - Леонард Эйлер
Faraday, Michael - Майкл Фарадей
Fermi, Enrico - Энрико Ферми- Ford, Henry - Генри Форд
Galen - Гален- Galileo Galilei - Галилео Галилей
Gauss, Carl Friedrich - Карл Фридрих Гаусс- Gutenberg, Johannes - Иоганн Гутенберг
- Hilbert, David - Жан-Батист Жозеф Фурье
Joule, James Prescott - Жеймс Прескотт Жоуль
Kepler, Johannes - Иоганн Кеплер
al-Khwarizmi, Muhammad ibn Musa - Мухаммед Ал-Хорезми
Leibniz, Gottfried Wilhelm - Готфрид Вильгельм Лейбниц
Linnaeus, Carl - Карл Линней
Maxwell, James Clerk - Жеймс Клерк Максвелл
Mendeleev, Dmitri - Дмитрий Менделеев- Newton, Sir Isaac - Исаак Ньютон
- Pasteur, Louis - Луи Пастер
- Planck, Max - Макс Планк
Rutherford, Ernest - Эрнест Резерфорд- Schrödinger, Erwin - Эрвин Шрөдингер
- Tesla, Nikola - Никола Тесла
- Turing, Alan - Алан Тьюринг
- Watt, James - Жеймс Уатт
Philosophers and social scientists - Философтор жана социологдор
- Aristotle - Аристотель
Beauvoir, Simone de - Симона де Бовуар
Chanakya - Чанакья
Chomsky, Noam - Ноам Хомский- Confucius - Конфуций
- Descartes, René - Рене Декарт
- Freud, Sigmund - Зигмунд Фрейд
Hegel, Georg Wilhelm Friedrich - Георг Вильгельм Фридрих Гегель
Ibn Khaldun - Ибн Халдун- Kant, Immanuel - Иммануил Кант
Keynes, John Maynard - Жон Мейнард Кейнс- Laozi - Лао-цзы
- Locke, John - Жон Локк
Machiavelli, Niccolò - Никколо Макиавелли- Marx, Karl - Карл Маркс
- Nietzsche, Friedrich - Фридрих Ницше
- Plato - Платон
Rousseau, Jean-Jacques - Жан-Жак Руссо
Sartre, Jean-Paul - Жан-Поль Сартр
Sima Qian - Сыма Цянь
Smith, Adam - Адам Смит- Socrates - Сократ
- Voltaire - Вольтер
Weber, Max - Макс Вебер
Wittgenstein, Ludwig - Людвиг Витгенштейн
Zhu Xi - Чжу Си
Political leaders - Саясий лидерлер
Akbar - Акбар шах- Alexander the Great - Александр Македонский
Ashoka - Ашока
Atatürk, Mustafa Kemal - Мустафа Кемаль Ататүрк- Augustus - Октавиан Август
von Bismarck, Otto - Отто фон Бисмарк
Bolívar, Simón - Симон Боливар- Bonaparte, Napoleon - Наполеон Бонапарт
Caesar, Julius - Юлий Цезарь
Charlemagne - Улуу Карл
Churchill, Winston - Уинстон Черчилль
Constantine the Great - Улуу Константин- Cyrus the Great - Улуу Кир II
de Gaulle, Charles - Шарль де Голль
Elizabeth I of England - Елизавета I
Gandhi, Mohandas Karamchand - Махатма Ганди- Genghis Khan - Чыңгыз хан
Guevara, Che - Че Гевара- Hitler, Adolf - Адольф Гитлер
Joan of Arc - Жанна д'Арк
King, Martin Luther, Jr. - Мартин Лютер Кинг- Lenin, Vladimir - Владимир Ленин
Lincoln, Abraham - Авраам Линкольн
Louis XIV - Людовик XIV
Luxemburg, Rosa - Роза Люксембург
Mandela, Nelson - Нельсон Мандела
Mao Zedong - Мао Цзэдун
Nehru, Jawaharlal - Жавахарлал Неру
Nkrumah, Kwame - Кваме Нкрума
Peter the Great - Пётр I- Qin Shi Huang - Цинь Шихуанди
Roosevelt, Franklin D. - Франклин Рузвельт
Saladin - Салах ад-Дин
Stalin, Joseph - Иосиф Сталин
Suleiman the Magnificent - Сулейман I
Sun Yat-sen - Сунь Ятсен
Tamerlane - Амир Темир
Umar - Умар- Washington, George - Жорж Вашингтон
Religious figures and theologians - Диний ишмерлер жана теологдор
Abraham - Ибраим
Aquinas, Thomas - Фома Аквинский
Augustine of Hippo - Аврелий Августин- Buddha - Гаутама Будда
Al-Ghazali - Ал-Газали- Jesus - Иса
Luther, Martin - Мартин Лютер- Moses - Муса
- Muhammad - Мухаммед
Nagarjuna - Нагаржуна
Philosophy and psychology - Философия жана психология
Philosophy - Философия
Beauty - Сулуулук
Dialectic - Диалектика
Ethics - Этика
Epistemology - Эпистемология
Feminism - Феминизм
Free will - Эрктин эркиндиги- Knowledge - Билим
Logic - Логика
Mind - Акыл-эс- Philosophy - Философия
Probability - Мүмкүндүк
Reality - Реалдуулук
Truth - Чындык
Psychology - Психология
- Behavior - Жүрүм-турум
- Emotion - Эмоция
Love - Сүйүү
Psychology - Психология- Thought - Ойлом
Religion - Дин
World view and religion - Дүйнө көз караш жана дин
- God - Кудай
- Mythology - Мифология
- Worldview philosophies - Дүйнө көз караш философиялар
Atheism - Атеизм
Fundamentalism - Фундаментализм
Materialism - Материализм
Monotheism - Монотеизм
Polytheism - Политеизм
- Soul - Жан
- Religion - Дин
- Specific religions - Конкреттүү диндер
- Buddhism - Бурканчылык
Christianity - Машаякчылык
Catholic Church - Католик чиркөөсү
Confucianism - Конфуцийчилик
Hinduism - Индуизм
Trimurti - Тримурти
Islam - Ислам
Shia Islam - Шииттер
Jainism - Жайнычылык- Judaism - Иудаизм
Sikhism - Сикхизм
Taoism - Даосизм
Zoroastrianism - Зороастризм
- Spiritual practices - Руханий тажрыйбалар
Sufism - Суфизм
Yoga - Йога
Zen - Зен
Social sciences - Коомдук илимдер
- Society - Коом
Civilization - Цивилизация- Education - Билим берүү
Family and relationships - Үй-бүлө жана мамилелер
- Family - Үй-бүлө
- Child - Бала
Man - Эркек- Marriage - Нике
Woman - Аял
Politics - Саясат
- Politics - Саясат
Anarchism - Анархизм
Colonialism - Колониализм
Communism - Коммунизм
Conservatism - Консерватизм
Democracy - Демократия
Dictatorship - Диктатура
Diplomacy - Дипломатия
Fascism - Фашизм
Globalization - Глобалдашуу- Government - Өкмөт
Ideology - Идеология
Imperialism - Империализм
Liberalism - Либерализм
Marxism - Марксизм
Monarchy - Монархия
Nationalism - Улутчулдук
Republic - Республика
Socialism - Социализм- State (polity) - Мамлекет
Political party - Саясий партия
Propaganda - Пропаганда
Terrorism - Терроризм
Business and economics - Бизнес жана экономика
- Economics - Экономика
Capital - Капитал
Capitalism - Капитализм
Currency - Валюта
Euro - Евро
Japanese yen - Япон иенасы
United States dollar - АКШ доллары
Industry - Өнөр жай- Money - Акча
Tax - Салык
Law - Укук
- Law - Укук
Constitution - Конституция
International organizations - Эл аралык уюмдар
African Union - Африка бирлиги
Arab League - Араб өлкөлөрүнүн лигасы
ASEAN - АСЕАН
Commonwealth of Independent States - Көз карандысыз мамлекеттердин шериктештиги
Commonwealth of Nations - Улуттар Шериктештиги
European Union - Европа биримдиги- International Red Cross and Red Crescent Movement - Эл аралык Кызыл Крест Комитети
NATO - НАТО
Nobel Prize - Нобель сыйлыгы
OPEC - ОПЕК
United Nations - Бириккен Улуттар Уюму
International Court of Justice - Буу эларалык соту
International Monetary Fund - Эларалык валюта фонду
UNESCO - ЮНЕСКО
Universal Declaration of Human Rights - Адам укуктарынын жалпы декларациясы
World Health Organization - Бүткүл дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму
World Bank - Бүткүл дүйнөлүк банк
World Trade Organization - Бүткүл Дүйнөлүк Соода Уюму
War and military - Согуш жана куралдуу күчтөр
Civil war - Жарандык согуш- Military - Куралдуу күчтөр
- Peace - Тынчтык
- War - Согуш
Social issues - Коомдук маселелер
Abortion - Аборт- Capital punishment - Өлүм жазасы
- Human rights - Адам укуктары
Poverty - Жакырчылык
Racism - Расизм- Slavery - Кулчулук
Language and literature - Тил жана адабият
- Language - Тил
- Specific languages - Конкреттүү тилдер
Arabic - Араб тили
Bengali - Бенгал тили
Chinese - Кытай тили
English - Англис тили
French - Француз тили
German - Немис тили
Greek - Грек тили
Hebrew - Иврит
Hindi-Urdu - Индстан тили
Japanese - Жапон тили
Latin - Латын тили
Persian - Фарс тили
Portuguese - Португал тили
Russian - Орус тили
Sanskrit - Санскрит
Spanish - Испан тили
Swahili - Суахили тили
Turkish - Түрк тили
Linguistics - Тил илими
Grammar - Грамматика
Word - Сөз
Phoneme - Фонема
Syllable - Муун
Writing system - Жазуу
Arabic alphabet - Араб жазуусу
Chinese characters - Кытай жазуусу
Cyrillic script - Кириллица
Greek alphabet - Грек алфавити
Hangul - Хангыль
Latin alphabet - Латын алфавити
Literacy - Сабаттуулук- Translation - Котормо
Literature - Адабият
Prose - Проза
The Art of War - Согуш чеберчилиги
Fiction - Көркөм адабият
One Thousand and One Nights - Миң бир түн
Novel - Роман
Dream of the Red Chamber - Кызыл кепедеги түш
The Tale of Genji - Гэндзинин аңгемеси
Poetry - Поэзия
Epic of Gilgamesh - Гильгамеш эпосу
Iliad - Илиада
Mahābhārata - Махабхарата
Shāhnāma - Шахнаме
Science - Илим
Science - Илим
Nature - Жаратылыш
Astronomy - Астрономия
- Astronomy - Астрономия
Asteroid - Астероид- Big Bang - Чоң жарылуу
Black hole - Кара көңдөй
Comet - Комета
Galaxy - Галактика
Milky Way - Саманчынын жолу
- Moon - Ай
Planet - Планета- Earth - Жер
Jupiter - Юпитер
Mars - Марс
Mercury - Меркурий
Neptune - Нептун
Saturn - Сатурн
Uranus - Уран
Venus - Чолпон
Solar System - Күн системасы
Spaceflight - Космостук учуу
Star - Жылдыз- Sun - Күн
Universe - Аалам
Biology - Биология
- Biology - Биология
- Biological materials - Биологиялык материалдар
- DNA - ДНК
Enzyme - Фермент
Protein - Белок
Botany - Ботаника
Death - Өлүм
Suicide - Өзүнүн жанын кыюу
Ecology - Экология
Endangered species - Сейрек жана жоголуу коркунучу алдындагы айбанаттар
Domestication - Бакмалаштыруу- Life - Тиричилик
Biological classification - Биологиялык классификация
Species - Түр
Biological processes - Биологиялык процесстер
Metabolism - Зат алмашуу
Digestion - Тамак сиңирүү- Photosynthesis - Фотосинтез
Breathing - Дем алуу
- Evolution - Эволюция
Reproduction - Көбөйүү
Pregnancy - Кош бойлуулук
Sex - Жыныс
Anatomy - Анатомия
- Anatomy - Анатомия
Breast - Эмчек- Cell - Клетка
Circulatory system - Кан айлануу
Blood - Кан
Heart - Жүрөк
Endocrine system - Эндокрин системасы
Human gastrointestinal tract - Тамак сиңирүү системасы
Large intestine - Жоон ичеги
Small intestine - Ичке ичеги
Liver - Боор
Muscle - Булчуң
Nervous system - Нерв системасы
Brain - Мээ
Nerve - Нерв
Sensory system - Сенсордук система
Ear - Кулак
Nose - Мурун
Eye - Көз
Reproductive system - Репродуктивдүү система
Respiratory system - Дем алуу системасы
Skeleton - Скелет
Skin - Тери
Health and medicine - Ден соолук жана медицина
- Medicine - Медицина
Addiction - Аддикция
Ethanol - Этанол
Tobacco - Тамеки
Alzheimer's disease - Альцгеймер оорусу- Cancer - Залалдуу шишик
COPD - Өпкөнүн өнөкөт бүтөлмө дарты
Common cold - Суук тийүү
Dentistry - Стоматология
Disability - Майыптык
Blindness - Сокурлук
Deafness - Дүлөйлүк
Mental disorder - Психикалык оору- Disease - Оору
Epilepsy - Талма
Pharmaceutical drug - Дары-дармек каражаты
Antibiotic - Антибиотик
- Health - Ден соолук
Gastroenteritis - Гастроэнтерит
Headache - Баш оору
Heart attack - Миокарддын инфаркты
Immune system - Иммундук система- Malaria - Безгек
Malnutrition - Начар тамактануу
Menstruation - Этек кир
Obesity - Семирүү
Pandemic - Пандемия
Pneumonia - Пневмония
Poliomyelitis - Полиомиелит
Sexually transmitted disease - Жыныстык катнаш аркылуу жугуучу оору- AIDS - СПИД
Stroke - Инсульт
Tuberculosis - Кургак учук
Diabetes mellitus - Кант диабети
Virus - Вирус
Influenza - Грипп
Smallpox - Чечек
Organisms - Организмдер
- Organism - Организм
Animal - Жаныбар
Nematode - Жумуру курт
Mollusca - Моллюск
Arthropod - Муунак буттуу
Insect - Курт-кумурска
Ant - Кумурска
Bee - Аары
Mosquito - Чиркей
Spider - Жөргөмүш
- Chordate - Хордалуу
- Amphibian - Жерде-сууда жашоочу
Bird - Куш
Chicken - Тоок
Pigeons and doves - Көгүчкөн
Fish - Балык
Shark - Акула
Mammal - Сүт эмүүчү
Camel - Төө
Cat - Мышык
Cattle - Уй
Dog - Ит
Elephant - Пил
Horse - Жылкы
Sheep - Кой
Rodent - Кемирүүчү
Domestic pig - Чочко
Primate - Примат- Human - Адам
Whales, dolphins and porpoises - Кит сымалдар
Reptile - Сойлоочу
Dinosaur - Динозавр
Snake - Жылан
Archaea - Архея- Bacteria - Бактерия
- Fungus - Козу карындар
Plant - Өсүмдүк
Flower - Гүл
Tree - Дарак
Protist - Протист
Chemistry - Химия
- Chemistry - Химия
Inorganic chemistry - Органикалык эмес химия
Biochemistry - Биохимия
Chemical compound - Химиялык бирикме
Acid - Кислота
Base (chemistry) - Негиз (химия)
Salt - Туз
Chemical element - Химиялык элемент- Periodic table - Элементтер мезгилдик системасы
Aluminium - Алюминий
Carbon - Көмүртек
Copper - Жез- Gold - Алтын
- Hydrogen - Суутек
- Iron - Темир
Nitrogen - Азот- Oxygen - Кычкылтек
Silver - Күмүш
Tin - Калай
Organic chemistry - Органикалык химия
Alcohol - Спирт
Carbohydrate - Көмүрсуу
Hormone - Гормон
Lipid - Липид
- Molecule - Молекула
Analytical chemistry - Аналитикалык химия
Physical chemistry - Физикалык химия
Earth science - Жер илими
Avalanche - Кар көчкү
Climate - Климат
El Niño-Southern Oscillation - Эль-Ниньо-Түштүк осцилляция
Global warming - Глобалдык жылуулук
Earthquake - Жер титирөө
Geology - Геология
Mineral - Минерал
Diamond - Алмаз
Plate tectonics - Плиталар тектоникасы
Rock - Тоо тектер
Natural disaster - Табият кырсыктары
Flood - Суу каптоо
Tsunami - Цунами
Volcano - Жанар тоо
Weather - Аба ырайы
Cloud - Булут
Rain - Жамгыр
Snow - Кар
Tornado - Куюн
Tropical cyclone - Тропик циклону
Wind - Шамал
Physics - Физика
- Physics - Физика
Acceleration - Ылдамдануу- Atom - Атом
Energy - Энергия
Conservation of energy - Энергиянын сакталуу закону
Electromagnetic radiation - Электр-магниттик нурлануу
Infrared - Инфракызыл нурлануу
Ultraviolet - Ультракызгылт көк нурлануу
Light - Жарык- Color - Түс
Classical mechanics - Классикалык механика
Force - Күч
Electromagnetism - Электр-магнетизм
Magnetic field - Магнит талаасы
Gravitation - Тартылуу
Strong interaction - Күчтүү өз ара аракеттенишүү
Weak interaction - Начар өз ара аракеттенишүү
Magnet - Магнит- Mass - Масса
Metal - Металл
Steel - Болот
Nuclear fission - Атом ядросунун бөлүнүшү
State of matter - Агрегаттык абал
Gas - Газ
Liquid - Суюктук
Plasma - Плазма
Solid - Катуу зат
Quantum mechanics - Кванттык механика
Radioactive decay - Радиоактивдүүлүк- General relativity - Салыштырмалуулуктун жалпы теориясы
Special relativity - Атайын салыштырмалуулук теориясы
Semiconductor - Жарым өткөргүч- Sound - Үн
Velocity - Ылдамдык
Speed of light - Жарык ылдамдыгы
Temperature - Температура- Time - Убакыт
Thermodynamics - Термодинамика
Vacuum - Вакуум
Measurement and units - Өлчөө жана бирдиктер
- Measurement - Өлчөө
Kilogram - Килограмм
Litre - Литр
Metre - Метр
International System of Units - Эл аралык бирдиктер системасы
Second - Секунда
Timekeeping - Убакыт
Calendar - Календарь
Gregorian calendar - Григориан календары
Clock - Саат- Day - Сутка
Time zone - Убакыт алкагы- Year - Жыл
Foodstuffs - Тамак-аш азыктары
- Food - Тамак
Bread - Нан
Cereal - Дан эгиндери
Barley - Арпа
Maize - Жүгөрү
Oat - Сулу
Rice - Күрүч
Rye - Кара буудай
Sorghum - Сорго
Wheat - Буудай
Cheese - Сыр
Chocolate - Шоколад
Honey - Бал
Fruit - Мөмө
Apple - Алма
Banana - Банан
Grape - Жүзүм
Soybean - Соя
Lemon - Лимон
Nut (fruit) - Жаңгакча
Meat - Эт
Sugar - Кант
Vegetable - Жашылча
Potato - Картөшкө
Beverages - Суусундуктар жана ичкиликтер
Beer - Сыра
Coffee - Кофе
Juice - Шире- Milk - Сүт
Tea - Чай- Water - Суу
Wine - Шарап
Mathematics - Математика
- Mathematics - Математика
Arithmetic - Арифметика
Logarithm - Логарифм- Number - Сан
Number theory - Сандар теориясы
Algebra - Алгебра
Complex number - Комплекстүү сан
Equation - Теңдеме
Linear algebra - Сызыктуу алгебра
Geometry - Геометрия
Angle - Бурч
Area - Аянт
Coordinate system - Координаталар системасы
Pi - Пи
Pythagorean theorem - Пифагор теоремасы
Symmetry - Симметрия
Trigonometry - Тригонометрия
Mathematical analysis - Математикалык анализ
Differential equation - Дифференциал теңдеме
Numerical analysis - Эсептөө методдору
- Probability and statistics - Ыктымалдуулук жана статистика
Statistics - Статистика
- Logic and foundations - Логика жана пайдубалдар
Function (mathematics) - Функция (математика)
Infinity - Чексиздик
Mathematical proof - Математикалык далилдөө
Set theory - Көптүктөр теориясы
Technology - Технология
- Technology - Технология
Biotechnology - Биотехнология
Clothing - Кийим
Cotton - Пахта
Engineering - Инженердик иш
Machine - Машина
Robot - Робот
Screw - Буроо
Wheel - Дөңгөлөк
Agriculture - Айыл чарба
Irrigation - Сугат
Plough - Буурсун
Metallurgy - Металлургия
Nanotechnology - Нанотехнология
Communication - Коммуникация
- Communication - Коммуникация
Book - Китеп
Information - Маалымат
Encyclopedia - Энциклопедия
Journalism - Журналистика
Newspaper - Гезит
Mass media - Массалык маалымат каражаттары
Printing - Басуу
Telephone - Телефон
Electronics - Электроника
Electronics - Электроника
Electric current - Электр тогу
Frequency - Жыштык
- Components - Компоненттер
Capacitor - Конденсатор
Inductor - Индуктор
Transistor - Транзистор
Diode - Диод
Resistor - Резистор
Transformer - Трансформатор
Computers and Internet - Компьютерлер жана Интернет
Computer - Компьютер
Hard disk drive - Катуу диск
Central processing unit - Борбордук процессор
Artificial intelligence - Жасалма интеллект
Information technology - Маалымат технологиясы
Algorithm - Алгоритм
Internet - Интернет
Email - Электрондук почта
World Wide Web - Бүткүл дүйнөлүк желе
Operating system - Операциялык система
Programming language - Программалоо тили
Software - Программалык жабдык
Energy and fuels - Энергетика жана отун
Renewable energy - Калыбына келүүчү энергия
Electricity - Электр
Nuclear power - Ядролук энергетика
Fossil fuel - Казып алынуучу отун
Internal combustion engine - Ичинен күймө кыймылдаткыч
Steam engine - Буу машинасы
Fire - От
Materials - Материалдар
Glass - Айнек
Paper - Кагаз
Plastic - Пластмасса
Wood - Жыгач
Transportation - Транспорт
Transport - Транспорт
Aircraft - Аба кемеси
Automobile - Автомобиль
Bicycle - Велосипед
Submarine - Суу астындагы кеме
Ship - Кеме
Train - Поезд
Weapons - Куралдар
Weapon - Курал
Sword - Кылыч
Firearm - Атылма курал
Machine gun - Пулемёт
Nuclear weapon - Ядролук курал
Tank - Танк
Explosive material - Жарылуучу зат
Gunpowder - Кара дары
Arts and recreation - Искусство жана эс алуу
- Culture - Маданият
Art - Искусство
Comics - Комикс
Painting - Живопись
Photography - Фотография
Sculpture - Скульптура
Pottery - Карапачылык
Dance - Бий
Fashion - Мода
Theatre - Театр
Calligraphy - Каллиграфия
Architecture and civil engineering - Архитектура жана жарандык курулуш
- Architecture - Архитектура
Arch - Арка
Bridge - Көпүрө
Canal - Канал
Dam - Плотина
Dome - Купол- House - Турак жай
- Specific structures - Конкреттүү имараттар
Angkor Wat - Ангкор-Ват
Colosseum - Колизей
Great Wall of China - Улуу Кытай дубалы
Eiffel Tower - Эйфель мунарасы
Empire State Building - Эмпайр-стейт-билдинг
Hagia Sophia - Ыйык София собору
Parthenon - Парфенон
Giza pyramid complex - Гиза пирамидалары
St. Peter's Basilica - Ыйык Пётр собору
Statue of Liberty - Эркиндик статуясы
Taj Mahal - Таж-Махал
Three Gorges Dam - Үч капчыгай дамбасы
Pyramid - Пирамида
Tower - Мунара
Film, radio and television - Кино, радио жана телекөрсөтүү
Film - Фильм
Animation - Анимация
Anime - Аниме
- Radio - Радио байланыш
- Television - Телекөрсөтүү
Music - Музыка
- Music - Музыка
Song - Ыр- Specific music genres - Конкреттүү музыкалык жанрлар
Blues - Блюз
Classical music - Классикалык музыка
Opera - Опера
Symphony - Симфония
Electronic music - Электрондук музыка
Flamenco - Фламенко
Hip hop - Хип-хоп
Jazz - Жаз (музыка)
Reggae - Регги
Rock music - Рок-музыка
Samba - Самба
- Specific musical instruments - Конкреттүү музыкалык аспаптар
Drum - Барабан
Flute - Флейта
Guitar - Гитара
Piano - Фортепиано
Trumpet - Труба
Violin - Скрипка
Recreation - Көңүл ачуу
Game - Оюн
Backgammon - Нарда
Chess - Шахмат
Go (game) - Го
Gambling - Кумар оюну
Martial arts - Согуш өнөрлөрү
Karate - Карате
Judo - Дзюдо
Olympic Games - Олимпиада оюндары
Sport - Спорт
Athletics - Жеңил атлетика
Baseball - Бейсбол
Basketball - Баскетбол
Cricket - Крикет
Association football - Футбол
Golf - Гольф
Rugby - Регби
Tennis - Теннис
- Toy - Оюнчук
History and geography - Тарых жана география
History - Тарых
- History - Тарых
Prehistory and ancient world - Тарыхка чейинки жана байыркы дүйнө
Prehistory - Алгачкы коом
Stone Age - Таш доору
Bronze Age - Коло доору
Iron Age - Темир доору
Mesopotamia - Месопотамия
Sumer - Шумер
Ancient Egypt - Байыркы Египет
Ancient Greece - Байыркы Греция
Roman Empire - Рим империясы
Han Dynasty - Хань династиясы
Gupta Empire - Гупталар мамлекети
Middle Ages and Early Modern - Орто кылымдар жана алгачкы заманбап
Abbasid Caliphate - Аббасиддер халифаты
Age of Enlightenment - Агартуу доору
Aztec - Ацтектер
Byzantine Empire - Византия империясы
Crusades - Кресттүүлөр жортуулдары
Holy Roman Empire - Ыйык Рим империясы
Inca - Инк падышачылыгы
Mali Empire - Мали империясы
Maya civilization - Майя цивилизациясы
Middle Ages - Орто кылымдар
Mongol Empire - Монгол империясы
Ming Dynasty - Мин династиясы
Ottoman Empire - Осмон империясы
Protestant Reformation - Реформация
Renaissance - Кайра жаралуу
Tang Dynasty - Тан династиясы
Vikings - Викингдер
Modern - Заманбап
Arab-Israeli conflict - Араб-Израиль чыр-чатагы
American Civil War - АКШдагы граждандык согушу
Apartheid - Апартеид- British Empire - Британ империясы
- Cold War - Кансыз согуш
Cultural Revolution - Кытайдагы маданий революция- French Revolution - Улуу француз революциясы
Great Depression - Улуу депрессия
The Holocaust - Холокост- Industrial Revolution - Өнөр жай төңкөрүшү
Nazi Germany - Үчүнчү рейх
Meiji Restoration - Мэйдзи исин
Russian Revolution - Россия революциясы
Qing Dynasty - Цин династиясы
Vietnam War - Вьетнам согушу- World War I - Биринчи дүйнөлүк согуш
- World War II - Экинчи дүйнөлүк согуш
Geography - География
- Geography - География
- City - Шаар
- Continent - Континент
Forest - Токой
Mountain - Тоо
Desert - Чөл
North Pole - Түндүк уюл- Ocean - Океан
River - Дарыя- Sea - Деңиз
South Pole - Түштүк уюл
Continents and major regions - Континенттер жана негизги региондор
- Africa - Африка
- Antarctica - Антарктида
- Asia - Азия
- Europe - Европа
Middle East - Ортоңку Чыгыш- North America - Түндүк Америка
- Oceania - Океания
- South America - Түштүк Америка
Countries - Өлкөлөр
Afghanistan - Ооганстан
Algeria - Алжир
Argentina - Аргентина
Australia - Австралия
Austria - Австрия
Bangladesh - Бангладеш- Brazil - Бразилия
Canada - Канада- China - Кытай
Democratic Republic of the Congo - Конго Демократиялык Республикасы
Cuba - Куба
Egypt - Египет
Ethiopia - Эфиопия- France - Франция
- Germany - Германия
- India - Индия
Indonesia - Индонезия- Iran - Иран
Iraq - Ирак
Israel - Израиль- Italy - Италия
- Japan - Япония
Mexico - Мексика
Netherlands - Нидерланд
New Zealand - Жаңы Зеландия
Nigeria - Нигерия
Pakistan - Пакистан
Poland - Польша
Portugal - Португалия- Russia - Россия
Saudi Arabia - Сауд Арабиясы
Singapore - Сингапур
South Africa - Түштүк-Африка Республикасы
South Korea - Түштүк Корея- Spain - Испания
Sudan - Судан
Switzerland - Швейцария
Tanzania - Танзания
Thailand - Тайланд
Turkey - Түркия
Ukraine - Украина- United Kingdom - Улуу Британия
- United States - Америка Кошмо Штаттары
Vatican City - Ватикан
Venezuela - Венесуэла
Vietnam - Вьетнам
Cities - Шаарлар
Amsterdam - Амстердам
Athens - Афины
Baghdad - Багдад
Bangkok - Бангкок- Beijing - Пекин
- Berlin - Берлин
Bogotá - Богота
Brussels - Брюссель борбордук региону
Buenos Aires - Буэнос-Айрес
Cairo - Каир
Cape Town - Кейптаун
Damascus - Дамаск
Delhi - Дели
Dhaka - Дакка
Dubai - Дубай
Hong Kong - Гонконг
Istanbul - Стамбул
Jakarta - Жакарта- Jerusalem - Иерусалим
Karachi - Карачи
Kinshasa - Киншаса
Kolkata - Калькутта
Lagos - Лагос- London - Лондон
Los Angeles - Лос-Анжелес
Madrid - Мадрид
Mecca - Меке
Mexico City - Мехико- Moscow - Москва
Mumbai - Мумбаи
Nairobi - Найроби- New York City - Нью-Йорк
- Paris - Париж
Rio de Janeiro - Рио-де-Жанейро- Rome - Рим
- Saint Petersburg - Санкт-Петербург
São Paulo - Сан-Паулу
Seoul - Сеул
Shanghai - Шанхай
Sydney - Сидней
Tehran - Тегеран- Tokyo - Токио
Vienna - Вена
Washington, D.C. - Вашингтон
Bodies of water - Суулар
- Amazon River - Амазонка
Arctic Ocean - Түндүк Муз океаны- Atlantic Ocean - Атлантика океаны
Baltic Sea - Балтика деңизи
Black Sea - Кара деңиз
Caribbean Sea - Кариб деңизи
Caspian Sea - Каспий деңизи
Congo River - Конго дарыясы
Danube - Дунай
Ganges - Ганг
Great Barrier Reef - Чоң Тоскоол рифи
Great Lakes - Улуу көлдөр- Indian Ocean - Инди океаны
Indus River - Инд
Lake Baikal - Байкал көлү
Lake Tanganyika - Танганьика
Lake Victoria - Виктория көлү
Mediterranean Sea - Жер ортолук деңиз
Mississippi River - Миссисипи дарыясы
Niger River - Нигер дарыясы- Nile - Нил
North Sea - Түндүк деңиз- Pacific Ocean - Тынч океан
Panama Canal - Панама каналы
Rhine - Рейн
Suez Canal - Суэц каналы
Southern Ocean - Түштүк океан
Volga River - Волга дарыясы
Yangtze River - Янцзы
Yellow River - Хуанхэ
Mountains and deserts - Тоолор жана чөлдөр
Alps - Альпы
Andes - Анды
Himalayas - Гималай
Mount Everest - Жомолунгма
Mount Kilimanjaro - Килиманжаро
Rocky Mountains - Аскалуу тоолор- Sahara - Сахара
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.516","walltime":"0.542","ppvisitednodes":"value":2193,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":0,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":0,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":2,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":0,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 0.000 1 -total"],"cachereport":"origin":"mw1247","timestamp":"20190526002909","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":172,"wgHostname":"mw1257"););