O presidente de estadounidense Bill Clinton (no centro) observa ao rei de Xordania Hussein (esquerda) e ao primeiro ministro de Israel Isaac Rabin (dereita) asinando a Declaración de Washington na Casa Branca, que puxo fin a inimizade entre ambos países en xullo de 1994.

Reproducir o contido

Vídeo curto sobre o tratado de paz entre Israel e Xordania da Israeli News Company.

O Tratado de Paz entre o Estado de Israel e o Reino haxemita de Xordania asinouse o 26 de outubro de 1994 e normalizou as relacións entre ambos os países, resolvendo as súas disputas territoriais, iniciadas na Guerra árabe-israelí de 1948 e agravadas na Guerra dos Seis Días. A firma, realizada en Aravá polo primeiro ministro israelí Isaac Rabin e o primeiro ministro xordano Abdelsalam al-Majali, realizouse no contexto dos esforzos por chegar a un acordo de paz entre Israel e a OLP. Foi o segundo tratado de paz que asinou Israel desde a súa independencia, tras o rubricado con Exipto en 1979.

Este tratado comprende seis puntos principais que se refiren á demarcación da fronteira, asuntos referentes aos recursos hídricos, á seguridade, á liberdade de movemento, aos lugares de significado histórico e relixioso e aos refuxiados e persoas desprazadas.

Historia |

En 1987 o ministro de asuntos exteriores de Israel, Shimon Peres e o rei Hussein I de Xordania trataron de acordar en segredo un acordo de paz segundo o cal Israel cedería Cisxordania a Xordania. Os dous firmaron un acordo definindo o marco de traballo para unha conferencia de paz en Oriente Próximo. A proposta non chegou a consumarse debido ás obxeccións do primeiro ministro de Israel Isaac Rabin. O ano seguinte Xordania abandonou as súas reclamacións sobre Cisxordania en favor dunha resolución pacífica do conflito entre Israel e a OLP.^[1][2]

As conversas comezaron en 1994. O primeiro ministro israelí Isaac Rabin, xunto ao seu ministro de asuntos exteriores Shimon Peres informaron ao rei Hussein que tralos acordos de Oslo coa OLP, Xordania podía quedar fora do gran xogo. Hussein consultou ao presidente de Exipto Hosni Mubarak e ao sirio Hafez al-Asad. Mubarak animouno a asinar un acordo, mentres que al-Asad recomendoulle unicamente "falar" pero non firmar ningún acordo con Israel. O presidente dos Estados Unidos, Bill Clinton, premeu a Hussein para que comezara as conversas e asinar un tratado de paz con Israel, coa promesa de que as débedas de Xordania quedarían perdoadas. Os esforzos tiveron froito e Xordania asinou un tratado de non belixerancia con Israel. Rabin, Hussein e Clinton asinaron unha declaración en Washington DC o 25 de xullo de 1994.^[3] A declaración dicía que Israel e Xordania remataban o seu estado oficial de inimizade e comezarían unhas negociacións para conseguir o fin "da matanza e a dor" así como un tratado de paz xusto e duradeiro.^[4]

Sinatura |

O 26 de outubro de 1994, Xordania e Israel asinaron o tratado de paz^[5] nunha cerimonia celebrada no val de Arava en Israel, ao norte de Eilat e preto da fronteira con Xordania. O primeiro ministro Rabin e o xordano Abdelsalam al-Majali asinaron o tratado e o presidente de Israel Ezer Weizman deuse a man co rei Hussein. O presidente estadounidense Bill Clinton, observou todo o acto acompañado polo seu secretario de estado Warren Christopher.

Exipto celebrou o acordo entre ambos países, mentres que Siria o ignorou. A milicia libanesa Hezbollah resistiuse ao tratado e 20 minutos antes da cerimonia lanzou un ataque con morteiro e mísiles sobre varias cidades do norte de Galilea.^[6]

Contidos |

O Tratado de Paz consta dun preámbulo, 30 artigos, 5 anexos e minutas acordadas. Establece acordos sobre o territorio, a seguridade, as augas e a cooperación entre varias materias.^[5]

• 
  Anexo I sobre as fronteiras e a soberanía. A sección a do anexo I "establece unha fronteira administrativa" entre Xordania e Cisxordania, ocupada por Israel desde 1967, sen prexuízo do status dese territorio. Israel recoñece a soberanía xordana sobre o área de Naharayim/Baqura (incluíndo a Illa da Paz) e o área de Zofar/Al-Ghamr.^[7]
  En outubro de 2018, Xordania notificou a Israel a súa intención de non renovar o arrendamento das terras acordadas neste anexo. O anexo permitía a Israel alugar durante 25 anos as terras de Naharayim/Baqura e Zofar/Al-Ghamr.^[8]


• 
  Anexo II sobre as augas e materias relacionadas. Segundo o artigo 7 do tratado, Xordania e Israel acordaron establecer un "Comité Conxunto de Augas"(Artigo VII).^[9]


• 
  Anexo III sobre o crime e as drogas.^[10]


• 
  Anexo IV sobre medioambiente.^[11]


• 
  Anexo V sobre os postos fronteirizos, pasaportes e visados. O artigo 6 estipula que "cada parte ten o dereito de rexeitar a entrada de persoas, de acordo coas súas regulacións".^[12]
  

As Minutas Acordadas do tratado establecen algúns detalles para a implantación do tratado de paz.^[13]

Principios |

1. 
   Fronteiras: A fronteira internacional entre Israel e Xordania segue o curso do río Xordán, do río Yarmouk, o mar Morto, o Emek Ha'Arava/Wadi Araba, e o golfo de Aqaba.^[7] A sección da liña que separa Xordania de Cisxordania quedou establecida "sen prexuízo do status [dese] territorio".^[7]


2. 
   Relacións diplomáticas e cooperación: As partes acordaron establecer relacións diplomáticas e consulares completas, así como intercambiar embaixadas, permitir os visados de turismo, abrir os portos e aeroportos, e establecer unha zona de libre comercio e industrial en Arava. O acordo prohibe a propaganda hostil.


3. 
   Seguridade e defensa: Cada país prometeu respectar a soberanía do outro, así como o seu territorio, non entrar en territorio contrario sen permiso e cooperar contra o terrorismo.


4. 
   Xerusalén: O artigo 9 une o tratado de paz co proceso de paz israelí-palestino. Israel recoñece o papel especial de Xordania sobre os lugares sagrados do islam en Xerusalén, e comprometeuse a dar prioridade ao papel histórico de Xordania sobre estes lugares nas conversas sobre o seu status futuro.


5. 
   Augas: Israel acordou entregar a Xordania 50,000,000 m3 de auga cada ano e a propiedade do 75% das augas do río Yarmouk. Ambos países poden desenvolver outros recursos acuáticos e reservas. Acordouse unha axuda mutua en caso de escaseza de augas. Israel tamén se comprometeu a axudar a Xordania a utilizar a tecnoloxía desalinizadora para buscar novas fontes de auga potable.^[14]


6. 
   Refuxiados palestinos: Israel e Xordania acordaron cooperar para axudar aos refuxiados, incluíndo a formación dun comité a catro bandas (Israel, Xordania, Exipto e Palestinos) para tratar de buscar solucións ao problema.

Notas |

Véxase tamén |

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Tratado de paz entre Israel e Xordania

Ligazóns externas |

• 
  Tratado de paz Xordano-Israelí - Puntos Principais Ministerio de Asuntos Exteriores de Israel, 26 out. 1994.

Conflito árabe-israelí

Participantes	Persoeiros	Conflitos	Diplomacia / Propostas de paz
Primarios: Estados e autoridades: Exipto Iraq Israel Xordania Líbano Palestina/ Estado de Palestina Arabia Saudita Siria Iemen Organizacións: Liga Árabe Partido Baaz Al-Fatah Hamás Consello Lexislativo Hesbulá FPLP PIJ OLP Antigos participantes: Exército da Guerra Santa Man Negra Haganah Irgun Lehi Exército do Líbano do Sur Mandato de Palestina Outros: Estados: Canadá Francia Alemaña Irán Noruega Rusia Reino Unido Estados Unidos Organizacións: Unión Europea ONU Antigas organizacións: Unión Soviética República Árabe Unida	Lester B. Pearson Hosni Mubarak Gamal Abdel Nasser Anwar Sadat Joschka Fischer Mahmoud Ahmadinejad Ali Khamenei Mohammad Khatami Ruhollah Khomeini Faisal I de Iraq Saddam Hussein Ehud Barak Menachem Begin David Ben-Gurion Moshe Dayan Levi Eshkol Golda Meir Benjamin Netanyahu Ehud Olmert Shimon Peres Yitzhak Rabin Ariel Sharon Chaim Weizmann Abdullah II de Xordania Hussein I de Xordania Hassan Nasrallah Fouad Siniora Mona Juul Johan Jørgen Holst Terje Rød-Larsen Mahmoud Abbas Yasser Arafat Salam Fayyad Marwan Barghouti Ismail Haniya Amin al-Husayni Khaled Mashal Ahmed Yassin Folke Bernadotte Hafez al-Assad Bashar al-Assad Idi Amin Arthur Balfour Ernest Bevin Madeleine Albright Ralph Bunche George W. Bush Jimmy Carter Bill Clinton Henry Kissinger Dennis Ross Cyrus R. Vance	1920 Revoltas de Palestina 1921 Revoltas de Iafa 1929 Revoltas de Palestina 1936–1939 Gran Revolta Árabe 1947 Revoltas de Xerusalén 1948 Guerra árabe-israelí 1953 Operación Shoshana 1956 Guerra de Suez 1967 Guerra dos Seis Días 1968–1970 War of Attrition 1972 Masacre dos Xogos Olímpicos de Múnic 1972 Operación Cólera de Deus 1973 Operation Spring of Youth 1973 Guerra do Yom Kippur 1975–1990 Guerra civil libanesa 1976 Operación Entebbe 1978 Operación Lintani 1979 Revolución iraniana 1981 Operación Ópera 1982 Guerra do Líbano 1982–2000 Conflito do Líbano do Sur 1985 Operación Perna de Madeira 1987–1990 Primeira Intifada 1991 Guerra do Golfo 1993 Operación Contabilidade 1996 Operación Uvas da Ira 2000–2005 Intifada de Al-Aqsa 2002 Operación Defensive Shield 2004 Operación Arco da Vella 2004 Operación Días de Penitencia 2006 Conflito de Gaza e Israel 2006 Conflito do Líbano e Israel 2007 Batalla de Gaza 2008-2009 Operación chumbo fundido 2014 Operación Marxe Protectora	Carta de Cambon Declaración de Balfour de 1917 Acordo Faiçal-Weizmann de 1919 Conferencia de San Remo de 1920 Libro Branco de Churchill de 1922 Libro Branco de 1939 Plan da ONU para a partición de Palestina de 1947 Declaración de independencia de Israel Resolución 194 da Asemblea Xeral da ONU de 1948 Acordos de armisticio de 1949 Carta Nacional Palestina de 1964 Resolución de Khartoum de 1967 Resolución 242 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Resolución 338 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Resolución 339 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Resolución 350 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Resolución 425 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Acordos de Camp David de 1978 Resolución 446 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Tratado de Paz exipcio-israelí de 1979 Resolución 452 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Resolución 478 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Resolución 497 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Acordos israelo-libaneses do 17 de maio de 1983 Conferencia de Madrid de 1991 Acordos de Oslo de 1993 Tratado de Paz xordano-israelí de 1994 Acordos de Wye River de 1998 Cume de Camp David de 2000 Cume de Taba de 2001 Iniciativa árabe de paz de 2002 Plan para a Paz de 2002 Resolución 1559 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Resolución 1583 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Cume de Sharm el-Sheikh Summit de 2005 Plan de retirada unilateral israelí Documento dos prisioneiros palestinos de 2006 Resolución 1701 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas Resolución 67/19 da Asemblea Xeral das Nacións Unidas