A Laracha Índice Xeografía | Historia | Economía | Irmandade | Galería de imaxes | Parroquias | Lugares da Laracha | Notas | Véxase tamén | Menú de navegación43°14′55″N 8°35′0″O / 43.24861, -8.58333alaracha.galeINEIGEResultados eleccións 2019"Evolución do uso do galego por concellos"Parque Empresarial alaracha.galeeWorldCat3167359853119172341947
AbegondoAmesArangaAresArteixoArzúaA BañaBergondoBetanzosBoimortoBoiroBoqueixónBriónCabana de BergantiñosCabanasCamariñasCambreA CapelaCarballoCariñoCarnotaCarralCedeiraCeeCercedaCerdidoCoirósCorcubiónCoristancoA CoruñaCulleredoCurtisDodroDumbríaFeneFerrolFisterraFradesIrixoaA LarachaLaxeLousameMalpica de BergantiñosMañónMazaricosMelideMesíaMiñoMoecheMonferoMugardosMurosMuxíaNarónNedaNegreiraNoiaOleirosOrdesOrosoOrtigueiraOutesOza-CesurasPadernePadrónO PinoA Pobra do CaramiñalPontecesoPontedeumeAs Pontes de García RodríguezPorto do SonRianxoRibeiraRoisSadaSan SadurniñoSanta CombaSantiago de CompostelaSantisoSobradoAs SomozasTeoToquesTordoiaTouroTrazoVal do DubraValdoviñoVedraVilarmaiorVilasantarVimianzoZas
A Laracha
provincia da Coruñacomarca de BergantiñosIGE2014larachésLarachaSoandresMontemaiorCaiónGolfo ÁrtabroCosta da Morte
serra de Montemaiormonte Pedrouzorío Anllónsserra de Santa LeocadiaArteixoclima oceánicoidade de broncecultura castrexapoboados castrexoscastro de San Románcastro de Riotortocastro da MedoñaA Castreiracastro da Condesacastro de Lestóncastro de Erboedocastro do Retornocastro de Fofellecastro da Penacastro de Condesusocastro de Santa Baiacastro de Cerqueiracastro de Revirentecastro de Santa Baiacastro de Gabenllecastro de Montesclaroscastro Pequenoromanización de GaliciamiliarioMagnentioséculo IVmosteiro de Soandresara votivacatedral de Santiago de CompostelaCarlos Martínez Pereiraorde do TempleTorres de CillobreDiego das MariñasReino de GaliciaCerámica CampoCelsaParque empresarial da LarachaAG-55InditexCaiónCabovilaño (San Román)Caión (Santa María do Socorro)Coiro (San Xián)Erboedo (Santa María)Golmar (San Bieito)Lemaio (Santa Mariña)Lendo (San Xián)Lestón (San Martiño)Montemaior (Santa María Madanela)Soandres (San Pedro)Soutullo (Santa María)Torás (Santa María)Vilaño (Santiago)Lugares da Laracha
A Laracha
Saltar ata a navegación
Saltar á procura
Coordenadas: 43°14′55″N 8°35′0″O / 43.24861, -8.58333
| A Laracha | |
|---|---|
 --- | |
 Vista xeral de Caión, parroquia costeira da Laracha | |
 | |
| Situación | |
Xentilicio[1] | larachés |
| Xeografía | |
| Provincia | Provincia da Coruña |
| Comarca | Comarca de Bergantiños |
| Poboación | 11.302 hab. (2018) |
| Área | 125,8 km² |
| Densidade | 89,84 hab./km² |
| Entidades de poboación | 13 parroquias |
| Capital do concello | A Laracha (Torás) |
| Política (2019[2]) | |
| Alcalde | José Manuel López Varela (PPdeG) |
| Concelleiros | BNG: 2 PPdeG: 11 PSdeG-PSOE: 4 |
| Eleccións municipais na Laracha | |
| Uso do galego[3] (2014) | |
| Galegofalantes | 79,55% |
| Na rede | |
| alaracha.gal | |
| info@concellolaracha.com | |
A Laracha é un concello da provincia da Coruña, pertence á comarca de Bergantiños. Segundo o IGE en 2014 tiña 11 443 habitantes (11 367 no 2012, 11 337 no 2011, 11 213 no 2010). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «larachés». Recibe o seu nome da súa capital, a vila da Laracha.
Índice
1 Xeografía
1.1 Orografía e hidrografía
1.2 Clima
1.3 Demografía
2 Historia
3 Economía
4 Irmandade
5 Galería de imaxes
6 Parroquias
7 Lugares da Laracha
8 Notas
9 Véxase tamén
Xeografía |
O concello, de 126,3 km², abrangue 13 parroquias, sendo as máis extensas as de Soandres e Montemaior. Caión é a única que ten contacto co mar, no Golfo Ártabro, no límite nordeste da Costa da Morte.
| Parroquias da Laracha |
|---|
Culleredo Arteixo Cerceda Carballo Caión Lendo Lemaio Cabovilaño Vilaño Montemaior Soandres Erboedo Coiro Soutullo Golmar Torás Lestón |
Orografía e hidrografía |
A zona sur está marcada pola chaira de Ordes e os montes baixos da serra de Montemaior, co monte Pedrouzo (521 m) e Pena Galluda (552 m). O centro está marcado polo val do río Anllóns, que se abre cara ao oeste e recibe as augas do Acheiro. Cara ao norte está a serra de Santa Leocadia, no límite con Arteixo.
Clima |
Ten un clima oceánico, con temperaturas suaves e escasa oscilación térmica, fortes precipitacións e elevada humidade. A vexetación autóctona foi substituída en boa medida por especies de repoboación como piñeiros e eucaliptos. A zona de monte ocupa un terzo da superficie total do municipio. Porén, quedan carballeiras como a de Santa Margarida, a de San Fins e a da capela de Comiáns.
Demografía |
| Censo total 2014 | 11 443 habitantes |
|---|---|
| Menores de 15 anos | 1396 (12,2 %) |
| Entre 15 e 64 anos | 7245 (63,31 %) |
| Maiores de 65 anos | 2802 (24,48 %) |
Evolución da poboación da Laracha Fontes: INE e IGE. | |||||||||||||
1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
| 7993 | 10 039 | 12 213 | 11 710 | 10 800 | 11 171 | 11 337 | 11 367 | 11 375 | 13 | 14 | |||
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) | |||||||||||||
Historia |
Os restos de asentamentos humanos máis antigos conservados no concello son do período megalítico, como o túmulo do Cruceiro (Lendo), mámoa de Fofelle (Lestón), mámoa da Fraga (Lendo), túmulo funerario na Medorra (Coiro), túmulo das Medorras na Ferreira (Montemaior), túmulo megalítico O Forno dos Mouros en Silvoso (Soandres), Pedra Fita do Loureiro ou Pedra do Gicho (Erboedo), medorra do couto de Outeiro (Montemaior), túmulo de Carboeiro en Portela (Erboedo), A Medorra do Codeso en Vilariño (Montemaior) ou o Túmulo das Rebuceiras (Lemaio).
No lugar de Lendo apareceron dúas machetas da idade de bronce. Da cultura castrexa consérvanse 19 poboados castrexos: castro de San Román e castro de Riotorto (ou Os Castros, ou o Petón do Castro, os dous en Cabovilaño); castro da Medoña (Coiro); A Castreira (ou As Castreiras, en Erboedo); castro da Condesa (ou Bico do Castro, en Lemaio); castro de Lestón (ou Os Castros, ou Agra do Castro Lestón), castro de Erboedo (ou Os Castros, ou As Croas), castro do Retorno e castro de Fofelle (Lestón); castro da Pena ou O Petón (Montemaior); castro de Condesuso (ou O Castriño), castro de Santa Baia (ou Croa de Santa Baia), castro de Cerqueira (ou de Refoxo), castro de Revirente, O Castro (ou Os Castros) e castro de Santa Baia (Soandres); castro de Gabenlle (ou Castro das Croas, ou Os Castros, en Torás); castro de Montesclaros (ou Os Castros, no que apareceu numerosa cerámica) e castro Pequeno (ou castro das Motas, ou a Mota, en Vilaño).
Casa do concello.
Durante a romanización de Galicia construíronse diversas vías, pasando por aquí a Per Loca Marítima. En 1987 atopouse na igrexa de Vilaño un miliario da época do emperador Magnentio, a mediados do século IV. No mosteiro de Soandres había unha ara votiva (conservada na catedral de Santiago de Compostela) cunha inscrición sobre un antigo templo adicado a Hércules Xónico.
Na igrexa de Lemaio consérvanse uns capiteis prerrómanicos, usados como pía de auga bendita. A igrexa de Soandres ten a súa orixe nun cenobio beneditino, que aparece documentado a finais do século X. Segundo o historiador Carlos Martínez Pereira a finais do s. XIII e principios do XIV na parroquia de Lendo estableceuse unha encomenda da orde do Temple, da que quedan mostras na igrexa parroquial.
A familia Pardo das Mariñas dominou a xurisdición que ocupou boa parte do concello desde o século XIV. As Torres de Cillobre foron creadas como construción defensiva, sendo reconvertidas en casa señorial. Diego das Mariñas foi o primeiro capitán xeral do Reino de Galicia. Outros nobres que habitaron esta casa foron os Bolaño, Ribadeneira, Parragués, Soutomaior e Moscoso.
Economía |
O concello ten unha ampla base no sector agrario e forestal. Hai empresas industriais como Cerámica Campo ou Celsa.
O Parque empresarial da Laracha está promovido pola sociedade pública Suelo Empresarial del Atlántico. Foi inaugurado en xaneiro de 2011. Ten unha superficie de 825.000 metros cadrados con acceso directo á autoestrada A Coruña-Arteixo-Carballo (AG-55).[4] En 2017 Inditex iniciou as obras para construír alí un dos seus centros loxísticos.
Irmandade |
A Laracha está irmandada dende abril de 2010 coa comuna de Olonne sur Mer, do distrito francés de Les Sables-d'Olonne, Países de Loira no departamento Vendée.
Olonne sur Mer
Olonne sur Mer
Galería de imaxes |
- Artigo principal: Galería de imaxes da Laracha.
Caión
Parte do muíño que está en Laracha
Igrexa de Soutullo
Praia de Caión
Torre de Cillobre
Santa María de Erboedo
Panel informativo sobre o concello
Parroquias |
Galicia | Provincia da Coruña | Parroquias da Laracha | |
|---|---|
Cabovilaño (San Román) | Caión (Santa María do Socorro) | Coiro (San Xián) | Erboedo (Santa María) | Golmar (San Bieito) | Lemaio (Santa Mariña) | Lendo (San Xián) | Lestón (San Martiño) | Montemaior (Santa María Madanela) | Soandres (San Pedro) | Soutullo (Santa María) | Torás (Santa María) | Vilaño (Santiago) |
Lugares da Laracha |
Para unha lista completa de todos os lugares do concello da Laracha vexa: Lugares da Laracha.
Notas |
↑ Véxase no Galizionario.
↑ Resultados eleccións 2019
↑ Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Consultado o 14 de outubro de 2014.
↑ Parque Empresarial alaracha.gal
Véxase tamén |
 | Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: A Laracha  |
| ||||||||||||||||
| ||||||||
Galicia 
|
: Categoría:
- A Laracha
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.476","walltime":"0.958","ppvisitednodes":"value":1935,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":51812,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":6158,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":12,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":3,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":8422,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":4,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 811.685 1 -total"," 21.98% 178.439 1 Modelo:Concello"," 20.37% 165.303 1 Modelo:Infobox"," 18.86% 153.095 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 7.38% 59.866 1 Modelo:Listaref"," 6.40% 51.978 1 Modelo:Cita_web"," 3.42% 27.755 1 Modelo:Commonscat"," 2.98% 24.149 1 Modelo:Irmáns"," 2.85% 23.169 1 Modelo:Coordenadas"," 2.81% 22.785 1 Modelo:ConcellosBergantiños"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.201","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":3892858,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1340","timestamp":"20190528113000","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"A Laracha","url":"https://gl.wikipedia.org/wiki/A_Laracha","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q924043","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q924043","author":"@type":"Organization","name":"Contribuidores dos projetos da Wikimedia","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2004-12-02T23:20:05Z","dateModified":"2019-05-28T11:30:01Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c3/Bandeira_da_Laracha%2C_A_Coru%C3%B1a_SVG.svg"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":140,"wgHostname":"mw1240"););
