Ver o código fonte de "Toupa ibérica" Menú de navegación-revi-revi

-revi-revipreferencias da súa contaToupa ibérica

Ver o código fonte de "Toupa ibérica"

← Toupa ibérica

Saltar ata a navegación
Saltar á procura

Non ten os permisos necesarios para editar esta páxina, pola seguinte razón:

A súa dirección IP está nun rango que foi bloqueado en todas as wikis.

-revi (meta.wikimedia.org) realizou o bloqueo.
A razón dada é Open proxy: Leaky webhost: Contact stewards if you're affected.

Comezo do bloqueo: 20 de abril de 2018 ás 14:52

Remate do bloqueo: 20 de abril de 2020 ás 14:52

Pode poñerse en contacto con -revi para discutir o bloqueo.
Non pode usar a función de "Enviar un correo electrónico a este usuario" a menos que especifique unha dirección de correo electrónico válida nas preferencias da súa conta e non fose bloqueado para o seu uso.
A súa dirección IP actual é 2a02:4780:bad:1:fced:1ff:fe01:300, e o rango bloqueado é 2A02:4780:BAD:0:0:0:0:0/48.
Inclúa todos os detalles anteriores en calquera consulta que realice sobre o tema.

Pode ver e copiar o código fonte desta páxina.

 binomial = Talpa occidentalis<br/><br/><br/>A '''toupa ibérica''' (''Talpa occidentalis'') é unha [[especie]] de [[mamífero]] [[Soricomorpha|soricomorfo]] da [[familia (bioloxía)|familia]] [[Talpidae]] [[endémica]] do oeste e centro da [[Península Ibérica]]<ref>urlarquivo=https://web.archive.org/web/20100603151902/http://www.bucknell.edu/msw3/browse.asp?id=13700740 </ref> que vive comendo [[verme]]s e [[miñoca]]s baixo terra. A toupeira adóitase atopar en praderías, cultivos regados e terreos de bo solo orgánico. Tamén habita bosques de [[Lamigueiro|chopos]], [[freixo]]s e [[olmo]]s.<br/><br/>== Características ==<br/>Diferénciase da [[toupa europea]] polo seu menor tamaño, por ter os ollos totalmente tapados polo pelo, un [[cranio]] máis alongado e estreito, e polos pelos brancos que cobren as poutas e mailo fociño. A cola é curta e atópase cuberta de pelo, as súas poutas son grandes. O fociño é cónico e con longos bigotes ([[vibrisas]]) que, ao igual cós pelos das poutas, serven para detectar vibracións e apalpar.<br/><br/>== Historia natural ==<br/>É unha especie escarvadora que, como o seu parente europeo habita en lugares con solo profundo que non sexa nin moi pedregoso, areoso ou encharcado. Áchase con frecuencia en [[pradería]]s e pasteiros. No sur da súa área de distribución está restrinxido ás zonas montañosas. Aliméntase de invertebrados, sobre todo de [[miñoca]]s. Considérase unha [[praga (agricultura)|praga]] que dana os pastizais, sendo perseguido polos [[agricultura|agricultores]].<ref>[http://www.iucnredlist.org/details/41483 IUCN - ''Talpa occidentalis'']</ref><br/><br/>== Sinonimia ==<br/>As formas máis comúns da lingua estándar son ''toupa'' e ''toupo'', pero existen numerosas variantes dialectais: ''teipa'', ''teipe'', ''teupa'', ''tiopa'', ''tiopo'', ''topia'' e ''toupeira''.<br/><br/>Tamén existen numerosas denominacións para as moreíñas de terra que forma na superficie da terra: ''toupeira'' (a máis común), ''teipeira'', ''teipoeira'', ''teipueira'', ''teupoeira'', ''tiopeira'', ''tiupeira'', ''topieira'', ''toupeiro'', ''toupiñeira'' ou ''tupieira''.<br/><br/>== A toupa na cultura popular ==<br/>A pesar da aparente torpeza deste animal, matar unha toupa resulta extremadamente difícil porque perciben as vibracións das nosas pisadas no chan. Por iso crese que a persoa que é quen de matar unha coa man adquire poderes [[maxia|máxicos]] (ou ben é que xa os tiña, e por iso puido facer tal cousa). Así, os médicos-etnógrafos [[Jesús Rodríguez López]] e [[Víctor Lis Quibén]] recolleron a crenza de que esa persoa será capaz de cura-la dor de moas con só toca-la cara coa man; ou que pode cura-los [[cólico]]s fregando no ventre coa man. Contan que unha curandeira de [[Cualedro]] (Ourense) tiña a virtude de bendici-los ''coxos'' (ou [[herpes]]), que adquiriu matando tres toupas de tres puñadas.<br/><br/>Tamén recolleu Lis Quibén a crenza de que, para cura-lo ''fogo ardente'' ou ''fogo de san Antón'' <ref>Denominacións populares do [[ergotismo]], intoxicación provocada polo [[cornizó]] do [[centeo]], con intenso proído e gangrena, moi frecuente na Galicia da Idade Media.</ref>, en [[Agolada]] (Pontevedra) recollían terra de nove toupeiras e mesturábana cun pouco de unto de porco branco, obtendo unha pasta coa que facían cruces na cara do enfermo á vez que recitaban certos ensalmos.<br/>Cita<br/><br/>=== Locucións ===<br/>O feito de teren os ollos atrofiados deu lugar na lingua común a numerosas expresións. Tamén foron fonte metafórica os seus hábitos subterráneos:<br/>* ''Andar por baixo do chan coma as teupas'': andar ás agachadas, escondendo algo.<br/>* ''Beber máis que unha toupeira'': beber moito (deriva da imposibilidade real de inundar unha toupeira, por máis auga que se lle bote).<br/>* ''Cambia-los ollos polo rabo, coma a toupa'': facer un negocio ruinoso, cambiando algo bo por outra cousa claramente peor. ¡''Parvo, ti fas coma a toupeira, que cambiou os ollos polo rabo''!<br/>* ''Cego coma a toupa / toupeira'': cego de todo. Tamén en castelán: ''Más ciego que un topo'', e italiano: ''Cieco come la talpa''.<br/>* ''Estar coma unha toupa / un toupo'': úsase tanto en sentido recto: non ver nada case nada; como en sentido figurado: non darse un conta do que pasa ó seu redor (dise, como tal, dos mamorados).<br/>* ''Ir para o ceo das toupas'': dise de alguén que vai morrer axiña, porque vai ir baixo terra (Rivas Quintas localízao en [[Curtis]]: ''Iste vai ir logho pro ceo das téupoas'').<br/>* ''Ser unha toupa'': ser torpe, ser un manazas.<br/><br/>=== Adiviñas ===<br/>* Atoupo un home no camiño/ todo vestido de mouro,/ nin é home nin mullera/ que é o que xa dixera. (a toupa)<br/>* Atóupoo pola mañá/ todo vestido de mouro,/ nin é cura nin é frade,/ é o que che digo primeiro. (a toupa)<br/>* Esburata nas leiras,/ esburata nos prados/ e amontulla a terra/ onda os valados. (a toupa)<br/>* Fura como unha toupeira e non é toupeira, luce como a prata e non o é. (a rella do arado)<br/>* Nin é frade/ nin é crego/ e sempre/ viste de negro. (a toupa)<br/>* ¿Que é unha cousiña cousa?/ relampra como a prata/ e foza coma a toupa/ e toupa non é. (a rella do arado)<br/>* Reloce como a prata/ e prata non é;/ foza coma unha teipa/ e teipa non é./ ¿Que cousa é? (a rella do arado)<br/><br/>=== Outros ===<br/>O lugar da [[A Toupeira, Cea, Vilagarcía de Arousa|Toupeira]] ([[Cea, Vilagarcía de Arousa|San Pedro de Cea]], [[Vilagarcía de Arousa]]) ten o seu [[topónimo]] relacionado con este animal.<br/><br/>== Galería de imaxes ==<br/><gallery><br/>Ficheiro:Maulwurf Bau-drawing.jpg|Galerías<br/>Ficheiro:Heubach mole.jpg|Alimentación<br/>Ficheiro:Map of range mole.jpg|Distribución mundial<br/>Ficheiro:Krticin_rad.JPG|Toupeira<br/>File:Toupeiras.JPG|Toupeiras<br/></gallery><br/><br/>== Notas ==<br/>listaref<br/><br/>== Véxase tamén ==<br/>Talpa occidentalis<br/>Talpa occidentalis<br/>=== Bibliografía ===<br/>* [[Constantino García González|GARCÍA GONZÁLEZ, C.]] (1985): ''Glosario de voces galegas de hoxe''. Verba. Anuario Galego de Filoloxía. Anejo 27. Secretariado de Publicacións da Universidade, Xunta de Galicia, Santiago de Compostela.<br/>* GÁRFER, J.L. e FERNÁNDEZ, C. (1984): ''Adivinancero popular gallego''. Taurus, Madrid.<br/>* [[Víctor Lis Quibén|LIS QUIBÉN, V.]] (1980): ''La Medicina Popular en Galicia''. Madrid 1949 (reed. Akal, Madrid).<br/>* [[Eligio Rivas Quintas|RIVAS QUINTAS, E.]] (1978): ''Frampas. Contribución al Diccionario Gallego''. Ed. Ceme, Salamanca.<br/>* [[Francisco Javier Rodríguez Gil|RODRÍGUEZ, F. J.]] (1863): ''Diccionario gallego castellano'', edición preparada por Antonio de la Iglesia González, A Coruña. (Citado polo ''Diccionario de Diccionarios'', 2003).<br/>* [[Jesús Rodríguez López|RODRÍGUEZ LÓPEZ, J.]] (1974): ''Supersticiones de Galicia y preocupaciones vulgares''. Ed. Celta, Lugo.<br/>Control de autoridades<br/><br/>[[Categoría:Insectívoros]]<br/>[[Categoría:Mamíferos de Galicia]]<br/>[[Categoría:Mamíferos de Portugal]]<br/>[[Categoría:Mamíferos de España]]<br/>[[Categoría:Animais descritos en 1907]]<br/>[[Categoría:Mamíferos endémicos da Península Ibérica]]<br/>

Modelos usados nesta páxina:

Modelo:Caixa lateral (editar)

Modelo:Cita (editar)

Modelo:Cita web (ver o código fonte) (semiprotexido)

Modelo:Commonscat (editar)

Modelo:Control de autoridades (ver o código fonte) (semiprotexido)

Modelo:Irmáns (editar)

Modelo:Listaref (editar)

Modelo:Taxobox (editar)

Modelo:Taxobox/cor (editar)

Modelo:Taxobox/núcleo (editar)

Modelo:Título sen retrouso (editar)

Modelo:Wikispecies (editar)

Módulo:Caixa lateral (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:Citas (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:Citas/COinS (editar)

Módulo:Citas/Configuration (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:Citas/Identifiers (editar)

Módulo:Citas/Utilities (editar)

Módulo:Citas/ValidaciónDatas (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:Citas/Whitelist (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:Control de autoridades (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:Control de autoridades/conf (editar)

Módulo:Encode (editar)

Módulo:Medbar (editar)

Módulo:Medbar/conf (editar)

Módulo:Navbar (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:Navbox (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:No globals (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:ResolveEntityId (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:String (editar)

Módulo:Taxonbar (ver o código fonte) (semiprotexido)

Módulo:Taxonbar/conf (editar)

Módulo:Yesno (editar)

Volver a "Toupa ibérica".

Traído desde "https://gl.wikipedia.org/wiki/Toupa_ibérica"

Menú de navegación

(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":199,"wgHostname":"mw1246"););

This page is only for reference, If you need detailed information, please check here

搜尋此網誌

Otdfbt