Coordenadas: 40°24′0″N 3°41′0″O / 40.40000, -3.68333

Madrid
Madrid
Localización
País	España
Comunidade autónoma	Madrid
Provincia	Madrid
Comarca	Área metropolitana de Madrid
Xeografía
Altitude	655 msnm
Superficie	605,77 km²
Demografía
Poboación	3.233.527 hab. (2012)
Densidade	5.337,88 hab./km²
Xentilicio	madrileño/a
Outros datos
Código postal	28001–28080
Alcalde	Manuela Carmena (Ahora Madrid)
madrid.es

Madrid é a capital de España e da Comunidade de Madrid. Está situada no centro da Península Ibérica, ó sur da Serra de Guadarrama, no río Manzanares. Cunha poboación de 3.233.527 habitantes (INE 2012) é a cidade máis grande e poboada do país e da Península Ibérica, e a terceira da Unión Europea. A súa área metropolitana, de 6.043.031 habitantes, é a terceira área urbana máis poboada da Unión Europea, por detrás das de Londres e Berlín.

Como capital do Estado, Madrid alberga as sedes do Goberno, Cortes Xerais, Ministerios, Institucións e Organismos asociados, así como a residencia oficial dos reis de España.^[1] No plano económico, Madrid é a cuarta cidade máis rica de Europa, tras Londres, París e Moscova.^[2] É o principal centro financeiro e empresarial de España, actualmente, o 50,1% dos ingresos das 5.000 principais empresas españolas son xerados por sociedades con sede social en Madrid, as cales representan o 31,8% delas. É sede do principal mercado de valores do país, e de varias das máis grandes corporacións do mundo.

Nacida a partir do asentamento fortificado hispanomusulmán de Maǧrīţ,^[3] conquistado por Afonso VI de León e Castela en 1083, a vila foi designada en 1561 como sede da corte de Filipe II, sendo a primeira capital permanente da monarquía española. Desde entón, salvo un breve intervalo de tempo entre 1601 e 1606 no que a capitalidade pasou temporalmente a Valladolid, Madrid foi a capital de España e sede do Goberno da Nación.^[4]

Xeografía |

Emprazamento |

A cidade de Madrid atópase na zona central da Península Ibérica, a poucos quilómetros ao norte do Cerro de los Ángeles, centro xeográfico desta. As coordenadas da cidade son 40°26'N 3°41'O e a súa altura media sobre o nivel do mar é de 667 m, sendo así unha das capitais máis altas de Europa.

O contexto xeográfico e climático de Madrid é o da Submeseta Sur, dentro da Meseta Central. A cidade está situada a poucos quilómetros da Serra de Guadarrama e hidrográficamente atópase emprazada na conca do Texo.

Hidrografía |

O principal río de Madrid é o Manzanares, que penetra en municipio na contorna do Monte do Pardo alimentando o encoro do mesmo nome, ao que tamén chegan as augas dos arroios de Manina e Tejada. Pasado este espazo natural, o río comeza o seu curso urbano ao redor da cidade universitaria, entrando despois, brevemente, na Casa de Campo, onde recibe as augas do arroio de Meaques.

Clima |

Rañaceos de AZCA con neve. As nevadas en Madrid son ocasionais e prodúcense xeralmente no inverno.

O clima de Madrid é un clima mediterráneo continental e está moi influído polas condicións urbanas. A temperatura media é de 12 °C.

Os invernos son fríos, con temperaturas inferiores aos 4-5 °C, xeadas frecuentes e nevadas ocasionais. Os veráns son calorosos con medias ao redor dos 24 °C en xullo e agosto e con máximas que frecuentemente superan os 35 °C. A oscilación diaria é importante na periferia urbana, pero se ve reducida no centro da cidade polo efecto antrópico. A amplitude térmica anual é alta (19 graos, cifra propia da Meseta Sur) como consecuencia da gran distancia ao mar e a altitude (ao redor dos 600 m). As precipitacións anuais son superiores aos 400 mm, con mínimos moi marcados no verán (catro meses secos, de xuño a setembro) e grandes oscilacións entre a zona NO, bastante máis chuviosa, e a zona SE que resulta máis árida.

Climograma de Madrid (Parque do Retiro)

Climograma de Madrid (Barajas)

Historia |

Madrid é habitado dende tempos prehistóricos, pero a primeira referencia escrita está nas crónicas do Califato de Córdoba. Mohamed I construíu un pazo no século IX (onde hoxe está o Pazo Real), e a cidade foi chamada Magerit (de onde provén Madrid).

Afonso VI conquistou a cidade no 1085 na súa marcha ata Toledo, e derrubou a mesquita construíndo a igrexa da Virxe da Almudena.

Demografía |

Evolución demográfica de Madrid (1900-2005).

A poboación de Madrid foi experimentando un importante aumento dende que se converteu en capital. Foi especialmente significativo no século XX, debido a gran cantidade de inmigración, tanto interior coma exterior.

Non obstante, este aumento desacelerouse en favor dos concellos da zona metropolitana a partir dos anos setenta, nos que Madrid comeza a perder poboación. No comezo do século XXI hai un aumento da inmigración. Segundo os derradeiros datos dispoñíbeis, a 1 de xullo de 2005 a poboación de Madrid ascendía a 3.228.914 habitantes, cun aumento de 271.856 habitantes respecto ao censo do 2001.

Fonte: INE^[5]

Xentilicio |

A Praza de España.

O xentilicio dos habitantes de Madrid é «madrileño» ou «matritense». Así e todo, aos habitantes de Madrid chamóuselles tamén «gatos» debido a que, segundo conta a lenda, a conquista da cidade polas tropas de Afonso VI a finais do século XI realizouse mediante o asalto da muralla pola que agatuñaron as tropas castelás.

Outras lendas sinalan que o apelativo de gatos outorgouse aos cidadáns de Madrid na Idade Media pola súa grande habilidade á hora de gabear polas murallas e penedos coas mans espidas.

Distritos e barrios |

A cidade divídese administrativamente en 21 distritos, divididos ao mesmo tempo en distintos barrios. Estes son:

• 
  Centro: Palacio, Embajadores, Cortes, Justicia, Universidad, Sol.


• 
  Arganzuela: (Paseo) Imperial, Acacias, La Chopera, Legazpi, Delicias, Palos de Moguer, Atocha.


• 
  Retiro: Pacífico, Adelfas, Estrella, Ibiza, Jerónimos, Niño Jesús.


• 
  Salamanca: Recoletos, Goya, Fuente del Berro, Guindalera, Lista, Castellana.

Xardíns de Sabatini e Palacio Real.

Fachada do Congreso dos Deputados.

• 
  Chamartín: El Viso, Prosperidad, Ciudad Jardín, Hispanoamérica, Nueva España, (Pz.) Castilla.


• 
  Tetuán: Bellas Vistas, Cuatro Caminos, Castillejos, Almenara, Valdeacederas, Berruguete.


• 
  Chamberí: Gaztambide, Arapiles, Trafalgar, Almagro, Vallehermoso, Ríos Rosas.


• 
  Fuencarral-El Pardo : El Pardo, Fuentelarreina, Peñagrande, Barrio del Pilar, La Paz, Valverde, Mirasierra, El Goloso.


• 
  Moncloa-Aravaca: Casa de Campo, Argüelles, Ciudad Universitaria, Valdezarza, Valdemarín, El Plantío, Aravaca.


• 
  Latina: Los Cármenes, Puerta del Ángel, Lucero, Aluche, Las Águilas, Campamento, Cuatro Vientos.


• 
  Carabanchel: Comillas, Opañel, San Isidro, Vista Alegre, Puerta Bonita, Buenavista, Abrantes.


• 
  Usera: Orcasitas, Orcasur, San Fermín, Almendrales, Moscardó, Zofio, Pradolongo.


• 
  Puente de Vallecas: Entrevías, San Diego, Palomeras Bajas, Palomeras Sureste, Portazgo, Numancia.


• 
  Moratalaz: Pavones, Horcajo, Marroquina, Media Legua, Fontarrón, Vinateros.


• 
  Ciudad Lineal: Ventas, Pueblo Nuevo, Quintana, La Concepción, San Pascual, San Juan Bautista, Colina, Atalaya, Costillares.


• 
  Hortaleza: Palomas, Valdefuentes, Canillas, Pinar del Rey, Apóstol Santiago, Piovera.


• 
  Villaverde: San Andrés, San Cristóbal, Butarque, Los Rosales, Los Ángeles.


• 
  Villa de Vallecas: Casco Histórico de Vallecas, Santa Eugenia.


• 
  Vicálvaro: Casco Histórico de Vicálvaro, Ambroz, Valdebernardo, Valderribas.


• 
  San Blas: Simancas, Hellín, Amposta, Arcos, Rosas, Rejas, Canillejas, Salvador.


• 
  Barajas: Alameda de Osuna, Aeropuerto, Casco Histórico de Barajas, Timón, Corralejos.

Rañaceos en Madrid |

Publicidade enriba dun edificio no centro de Madrid.

Madrid ten unha serie de edificios considerados rañaceos que se reparten en distintas zonas do centro da cidade. Actualmente, o parque empresarial chamado Cuatro Torres Business Area (CTBA) no norte do Paseo de la Castellana, reúne os catro rañaceos máis altos da cidade, que tamén son os máis altos de España: a Torre Bankia (250 metros), a Torre de Cristal (249 m), a Torre PwC (236 m) e a Torre Espacio (230 m).

Tamén no Paseo de la Castellana, na zona de AZCA, atópase o que foi o edificio máis alto da cidade dende 1988 ata 2007, a Torre Picasso, con 157 metros. Hai outros lugares de Madrid onde se concentran edificios notoriamente altos, aínda que algúns deles teñen discutida a súa cualificación de rañaceos. Na Praza de Castilla hai dúas torres especialmente rechamantes polo ángulo agudo que forma unha das súas fachadas co chan, os edificios da Puerta de Europa.

Cultura e ocio |

Museo do Prado

Muralla Árabe de Madrid

Ponte de Segovia

Praza Maior

Fonte de Cibeles

Porta de Toledo

Porta de Alcalá

Museos e galerías |

Madrid ten importantes pinacotecas, as cales constitúen unha das principais atraccións turísticas da cidade. Tres dos principais museos atópanse no chamado triángulo da arte: o Museo do Prado, O Museo Thyssen-Bornemisza e o Museo Raíña Sofía.

Os máis significativos son:

• O Museo do Prado.


• O Museo Thyssen-Bornemisza.


• O Museo Raíña Sofía.


• O Museo da Real Academia de Belas Artes de San Fernando.


• O Museo Arqueolóxico Nacional.


• O Museo das Descalzas Reais.


• O Museo da Encarnación.


• O Museo Sorolla.


• O Museo das Ciencias Naturais.


• O Museo Nacional do Ferrocarril.


• O Museo Municipal.


• O Museo da Armada.

Monumentos |

• Desde as orixes até ao s. XVI

1. Muralla de Madrid


2. Igrexa de San Nicolás dos Servitas
   


3. Igrexa de San Pedro o Grande


4. Casa dos Lujanes
   

• Século XVI

1. Capela do Bispo


2. Casa Cisneros


3. Mosteiro das Descalzas Reais


4. Casa das Sete Chemineas


5. Ponte de Segovia

• Século XVII

1. Casa da Panadaría


2. Mosteiro da Encarnación


3. Palacio de Uceda (Capitanía)


4. Claustro de San Xerónimo o Real


5. Praza Maior


6. Igrexa Colexiata de San Isidro


7. Casa da Vila (Concello)


8. Convento das Trinitarias Descalzas

• Século XVIII

1. Palacio Real


2. A Casa de Correos


3. A Casa de Postas


4. A Real Casa de Aduanas


5. Fonte da Cibeles


6. Fonte de Apolo


7. Fonte de Neptuno


8. Porta de Alcalá


9. Xardín Botánico


10. Ponte de Toledo


11. Observatorio Astronómico

• Século XIX

1. Praza de Oriente


2. Teatro Real


3. Porta de Toledo


4. Palacio do Senado


5. Palacio do Congreso


6. Teatro da Zarzuela


7. Porta do Sol


8. Biblioteca Nacional


9. Banco de España


10. 
    Casón do Bo Retiro


11. Palacio de Cristal


12. Sociedade de Autores

• Século XX

1. Catedral da Almudena

Transporte |

Autovías |

Mapa da Comunidade de Madrid sinalando as áreas do transporte urbano en Madrid por concellos.

As principais autovías de Madrid teñen un percorrido radial. As máis importantes son as coñecidas nacionais:

Estas autovías son herdeiras das anteriores radiais (numeradas con números romanos: N-I, N-II etc.). Algúns tramos destas autovías son de peaxe denominándose entón AP-X. Nestes tramos adoita perdurar a correspondente estrada radial sen peaxe.

Outras autovías que teñen a súa orixe en Madrid e de grande importancia pola densidade da súa trafico son a A-42 que une Madrid con Toledo e a M-607, unha autovía autonómica que une Madrid co porto de Navacerrada, dando servizo ás localidades de Colmenar Viejo e Tres Cantos. A A-52 é o ramal que se toma en Benavente en dirección a Ourense e Vigo.

Madrid ten ademais unha serie de estradas circunvalatorias á súa ao redor, estás son a M-30, que delimita a améndoa central da cidade, a M-40 nos barrios residenciais da cidade, a M-45, bordeando o municipio polo sueste, e a M-50, que non pecha o seu percorrido polo norte á altura do Pardo. Estas autovías serven para evitar que para que dirixirse dun punto a outro da periferia haxa que atravesar a cidade.

Metro |

Estación de Príncipe Pío

Esquema da rede de metro

Actualmente o Metro de Madrid^[6] é a segunda rede de metro máis extensa de Europa Occidental logo da de Londres^[7].

A rede de Metro de Madrid ten unha lonxitude de 296 km e comprende trece liñas. Delas, discorren integramente polo concello de Madrid nove e o ramal, tres teñen parte do seu trazado fose do concello e unha discorre integramente por outros concellos.

O metro ten correspondencia con 19 estacións da rede de proximidades de Renfe.

METRO
	Pinar de Chamartín – Valdecarros
	La Elipa – Cuatro Caminos
	Villaverde Alto – Moncloa
	Argüelles – Pinar de Chamartín
	Alameda de Osuna – Casa de Campo
	Circular
	Hospital del Henares – Pitis
	Nuevos Ministerios – Aeropuerto T4
	Herrera Oria – Arganda del Rey
	Hospital Infanta Sofía – Puerta del Sur
	Plaza Elíptica – La Peseta
	MetroSur
	Ópera – Príncipe Pío
METRO LIXEIRO
	Pinar de Chamartín – Las Tablas
	Colonia Jardín – Estación de Aravaca
	Colonia Jardín – Puerta de Boadilla

Ferrocarril |

Mapa de liñas de Proximidades Madrid (2017).

A compañía pública de ferrocarril Renfe Operadora opera en case todas as liñas de tren españolas. As estacións de ferrocarril máis importantes de Madrid son as de Puerta de Atocha, Chamartín e, para o transporte de mercancías, a estación de clasificación de Vicálvaro, ao leste da cidade.

Das estacións de Atocha e Chamartín parten ademais liñas de tren cara a todas as capitais de provincia españolas. As redes de tren, proximidades e metro están amplamente interconectadas con intercambiadores como os de Atocha, Chamartín, Príncipe Pío ou Nuevos Ministerios.

Existe ademais unha rede de trens de alta velocidade, actualmente en crecemento, que parten de Madrid. As liñas que operan actualmente son:

• 
  Madrid - Cidade Real - Puertollano - Córdoba. Ramais a Sevilla e Málaga
  


• 
  Madrid - Guadalaxara - Calatayud - Zaragoza - Lleida - Tarragona - Barcelona - Fronteira francesa


• 
  Madrid - Toledo
  


• 
  Madrid - Segovia - Valladolid
  


• 
  Madrid - Cuenca - Valencia e Albacete
  

E as seguintes están en execución:^[8]

• 
  Madrid – Alacant
  


• 
  Madrid – Cáceres – Mérida – Badaxoz – Lisboa
  


• 
  Madrid - Segovia - Valladolid - León - Oviedo - Xixón
  

Autobuses |

Autobús da EMT

Existe unha rede de autobuses urbanos xestionada, como o resto da rede de transporte público, polo Consorcio de Transportes de Madrid e pola Empresa Municipal de Transportes de Madrid, que ten máis de 2.000 vehículos e 194 liñas. Moitos habitantes dos barrios periféricos da capital, a mesma autonomía e provincias limítrofes utilizan os servizos do ferrocarril de proximidades e autobuses interurbanos para chegar á capital e logo utilizar o metro. Por iso tamén a rede de autobuses está amplamente interconectada cos ferrocarrís. Os principais intercambiadores son os de Avenida de América e Méndez Álvaro, aínda que hai outros menores como os de Moncloa, Príncipe Pío e Plaza Elíptica.^[9]

Transporte aéreo |

Interior da Terminal 4 do Aeroporto de Madrid-Barajas.

O principal aeroporto de Madrid é o de Madrid-Barajas, situado no nordeste da cidade, a 12 quilómetros do centro. Iniciou o seu servizo en 1928, aínda que se inaugurou oficialmente en 1931 e actualmente está xestionado por AENA. É ademais o principal aeroporto de España por tráfico de pasaxeiros.^[10]

En 2005 o aeroporto moveu 45,5 millóns de pasaxeiros, cun crecemento respecto ao anterior do 8%. Ocupou o posto número 13 a nivel mundial e quinto europeo por número de pasaxeiros transportados. En 2007, o tráfico de pasaxeiros ascendeu a 52.122.702, convertendo a Barallas no décimo do mundo por volume de pasaxeiros e o cuarto de Europa, superando ao de Ámsterdam-Schiphol que ata agora ostentaba ese posto dentro dos aeroportos europeos.^[11]

O aeroporto está comunicado coa cidade a través da liña 8 de Metro e de numerosos autobuses e taxis.

A cidade conta ademais cun aeroporto de segunda categoría, o de Cuatro Vientos, destinado ao uso militar e escola de voo. Este último foi o primeiro en construírse de España.

Deportes |

Entre os deportistas nados en Madrid destacan o tenista Manuel Santana, os esquiadores Francisco e Blanca Fernández Ochoa, o piloto de rally Carlos Sainz, os futbolistas Emilio Butragueño e Raúl González Blanco, os waterpolistas Jesús Rollán e Pedro García Aguado, ou a ximnasta Estela Giménez.

O Santiago Bernabéu, con capacidade para 85.454 espectadores, sede do Real Madrid.

O deporte máis seguido en Madrid é o fútbol, representado na Primeira División da Liga española de fútbol por tres equipos: o Real Madrid Club de Fútbol, equipo máis laureado de España, o Club Atlético de Madrid, con numerosos títulos nacionais e internacionais, e o Rayo Vallecano de Madrid. Estes equipos xogan respectivamente no Estadio Santiago Bernabéu, Estadio Vicente Calderón e Estadio de Vallecas.

Tamén é popular o baloncesto. Os dous equipos máis representativos da cidade, ambos na Liga ACB, son o Real Madrid e o Estudiantes. A Volta ciclista a España tradicionalmente finaliza en Madrid. En atletismo, as competicións máis importantes son a denominada San Silvestre Vallecana, multitudinaria carreira de fondo que se celebra cada 31 de decembro, e o Maratón Popular de Madrid (MAPOMA) que se celebra anualmente na primavera.

Desde 2003 celebrábase o Masters 1000 de Madrid, antigamente coñecido como Master Series de Madrid, no pavillón Madrid Arena. É o único xunto con Masters de París que se xoga sobre pista cuberta. En maio de 2009 pasou a ser un torneo de terra batida, cambiando así de pavillón. A Caja Mágica é o recinto onde se disputa a partir de 2009. Ten unha capacidade duns 10.000 espectadores e foi unha das bazas fundamentais na candidatura de Madrid aos Xogos Olímpicos de 2016.

Candidatura olímpica |

A historia da candidatura madrileña a organizar uns Xogos Olímpicos remonta ao 29 de decembro de 1965 cando foi presentada ante o Comité Olímpico Internacional unha candidatura conxunta con Barcelona para albergar a vixésima edición dos Xogos de 1972. A candidatura española quedou no entanto descartada na sesión do COI celebrada en Roma o 26 de abril de 1966 trala elección de Múnic.

Pavillón Madrid Arena.

Madrid foi candidata a celebrar os Xogos Olímpicos de 2012. Esta candidatura foi promovida durante o mandato do alcalde José María Álvarez del Manzano^[12] e continuada polo seu sucesor, Alberto Ruiz-Gallardón. O logotipo da candidatura foi deseñado por Javier Mariscal.^[13]

O COI seleccionou o 18 de maio de 2004 na cidade suíza de Lausana as cinco cidades candidatas oficiais para a organización dos Xogos Olímpicos do ano 2012: Madrid, París, Londres, Nova York e Moscova. O 6 de xullo de 2005, o COI deu a coñecer o resultado da elección da cidade que organizará os Xogos Olímpicos de 2012, a elixida foi Londres, quedando a cidade de Madrid en terceiro posto; máis tarde un membro do COI declarou á prensa que se equivocou ao marcar o seu voto, de modo que Madrid quedou eliminada na penúltima votación.^[14][15]

Durante o proceso de selección para os Xogos Olímpicos de 2012, existiu un movemento social minoritario de oposición á candidatura, á que acusaban de favorecer a especulación inmobiliaria e de aumentar o xa elevado endebedamento da cidade.^[16][17]

O Comité Olímpico Español renovou o 30 de maio de 2007 a candidatura olímpica da cidade para os Xogos Olímpicos de 2016.^[18] O 4 de xuño de 2008 Madrid foi preseleccionada como unha das candidatas á organización dos Xogos Olímpicos de 2016, xunto con Chicago, Toquio e Río de Xaneiro. O proxecto que presentou baseouse no da previa candidatura con melloras, o cal permitiulle ser a segunda cidade coa mellor valoración, lixeiramente por detrás de Toquio. Finalmente, o 2 de outubro de 2009 foi elixida a cidade de Río de Xaneiro, pese a ter en principio unha valoración técnica xeral inferior á das outras tres cidades.^[19][20]

Madrid presentou de novo unha candidatura para albergar os Xogos Olímpicos de 2020.

Cidades irmandadas |

A cidade de Madrid participa activamente na iniciativa de irmandamento de cidades promovida, entre outras institucións, pola Unión Europea, aínda que Madrid tamén estableceu gran cantidade de lazos con cidades de África, Asia e América, fundamentalmente capitais de nacións.^[21]

Predecesor: Dublín

Capital Europea da cultura 1992

Sucesor: Antuerpen

Galería de imaxes |

Notas |

Véxase tamén |

Commons ten máis contidos multimedia sobre:  Madrid

Ligazóns externas |

• 
  Páxina do concello de Madrid (en castelán)
  


• 
  Todo sobre España: Monumentos (en castelán)
  

Madrid v c e Lugares de interese de Madrid Inmobles e lugares senlleiros Banco de España · Basílica de San Francisco o Grande · Catedral da Almudena · Cuatro Torres Business Area · Congreso dos Deputados · Estación de Atocha · Las Ventas · Palacio de Comunicacións · Palacio de Cristal · Palacio de Liria · Palacio Real · Ponte de Segovia · Ponte de Toledo · Porta de Alcalá · Porta de Toledo · Real Casa de Correos · Templo de Debod · Torrespaña Prazas e rúas Calle Mayor · Calle de Preciados · Gran Vía · Paseo de la Castellana · Paseo de Recoletos · Paseo del Prado · Plaza de Cibeles · Plaza de Colón · Plaza de España · Plaza de Oriente · Plaza Mayor · Puerta del Sol Museos Museo Arqueolóxico Nacional · Museo Cerralbo · Museo de América · Museo de Cera · Museo de Historia · Museo do Ferrocarril · Museo do Prado · Museo Lázaro Galdiano · Museo Nacional de Antropoloxía · Museo Nacional de Artes Decorativas · Museo Nacional de Ciencias Naturais · Museo Raíña Sofía · Museo Sorolla · Museo Thyssen-Bornemisza · Real Academia de Belas Artes de San Fernando Artes escénicas Teatro Real Parques e xardíns Casa de Campo · Dehesa de la Villa · Parque do Capricho · Parque do Oeste · Parque do Retiro · Parque Juan Carlos I · Parque Madrid Río · Real Xardín Botánico Estadios Caja Mágica · Campo de Fútbol de Vallecas · Estadio Santiago Bernabéu · Estadio Vicente Calderón · Madrid Arena · Palacio de Deportes de la Comunidad de Madrid · Palacio de Vistalegre v c e Distritos e barrios de Madrid Arganzuela Acacias  · Atocha  · Chopera  · Delicias  · Imperial  · Legazpi  · Palos de Moguer Barajas Aeropuerto  · Alameda de Osuna  · Casco Histórico de Barajas  · Corralejos  · Timón Carabanchel Abrantes  · Buenavista  · Comillas  · Opañel  · Puerta Bonita  · San Isidro  · Vista Alegre Centro Cortes  · Embajadores  · Justicia  · Palacio  · Sol  · Universidad Chamartín Castilla  · Ciudad Jardín  · El Viso  · Hispanoamérica  · Nueva España  · Prosperidad Chamberí Almagro  · Arapiles  · Gaztambide  · Ríos Rosas  · Trafalgar  · Vallehermoso Ciudad Lineal Atalaya  · Colina  · Concepción  · Costillares  · Pueblo Nuevo  · Quintana  · San Juan Bautista  · San Pascual  · Ventas Fuencarral-El Pardo El Goloso  · El Pardo  · Fuentelarreina  · La Paz  · Mirasierra  · Peñagrande  · Pilar  · Valverde Hortaleza Apóstol Santiago  · Canillas  · Palomas  · Pinar del Rey  · Piovera  · Valdefuentes Latina Aluche  · Campamento  · Cuatro Vientos  · Las Águilas  · Los Cármenes  · Lucero  · Puerta del Ángel Moncloa-Aravaca Aravaca  · Argüelles  · Casa de Campo  · Ciudad Universitaria  · El Plantío  · Valdemarín  · Valdezarza Moratalaz Fontarrón  · Horcajo  · Marroquina  · Media Legua  · Pavones  · Vinateros Puente de Vallecas Entrevías  · Numancia  · Palomeras Bajas  · Palomeras Sureste  · Portazgo  · San Diego Retiro Adelfas  · Estrella  · Ibiza  · Jerónimos  · Niño Jesús  · Pacífico Salamanca Castellana  · Fuente del Berro  · Goya  · Guindalera  · Lista  · Recoletos San Blas-Canillejas Amposta  · Arcos  · Canillejas  · Hellín  · Rejas  · Rosas  · Salvador  · Simancas Tetuán Almenara  · Bellas Vistas  · Berruguete  · Castillejos  · Cuatro Caminos  · Valdeacederas Usera Almendrales  · Moscardó  · Orcasitas  · Orcasur  · Pradolongo  · San Fermín  · Zofío Vicálvaro Ambroz  · Casco Histórico de Vicálvaro Villa de Vallecas Casco Histórico de Vallecas  · Ensanche de Vallecas  · Santa Eugenia Villaverde Butarque  · Los Ángeles  · Los Rosales  · San Andrés  · San Cristóbal v c e Comunidade de Madrid  · Concellos da Comunidade de Madrid Máis de 1 000 000 Madrid Máis de 100 000 Alcalá de Henares Alcobendas Alcorcón Fuenlabrada Leganés Móstoles Parla Torrejón de Ardoz Xetafe Máis de 50 000 Aranjuez Arganda del Rey Collado Villalba Coslada Las Rozas de Madrid Majadahonda Pozuelo de Alarcón Rivas-Vaciamadrid San Sebastián de los Reyes Valdemoro Máis de 25 000 Arroyomolinos Boadilla del Monte Colmenar Viejo Galapagar Navalcarnero Pinto San Fernando de Henares Tres Cantos Villaviciosa de Odón Menos de 25.000 Ajalvir Alameda del Valle Aldea del Fresno Algete Alpedrete Ambite Anchuelo Batres Becerril de la Sierra Belmonte de Tajo Berzosa del Lozoya Braojos Brea de Tajo Brunete Buitrago del Lozoya Bustarviejo Cabanillas de la Sierra Cadalso de los Vidrios Camarma de Esteruelas Campo Real Canencia Carabaña Casarrubuelos Cenicientos Cercedilla Cervera de Buitrago Chapinería Chinchón Ciempozuelos Cobeña Collado Mediano Colmenar de Oreja Colmenar del Arroyo Colmenarejo Corpa Cubas de la Sagra Daganzo de Arriba El Atazar El Berrueco El Boalo O Escorial El Molar El Vellón El Álamo Estremera Fresnedillas de la Oliva Fresno de Torote Fuente el Saz de Jarama Fuentidueña de Tajo Garganta de los Montes Gargantilla del Lozoya y Pinilla de Buitrago Gascones Griñón Guadalix de la Sierra Guadarrama Horcajo de la Sierra Horcajuelo de la Sierra Hoyo de Manzanares Humanes de Madrid La Acebeda La Cabrera La Hiruela La Serna del Monte Loeches Los Molinos Los Santos de la Humosa Lozoya Lozoyuela-Navas-Sieteiglesias Madarcos Madrid Manzanares el Real Meco Mejorada del Campo Miraflores de la Sierra Montejo de la Sierra Moraleja de Enmedio Moralzarzal Morata de Tajuña Navacerrada Navalafuente Navalagamella Navarredonda y San Mamés Navas del Rey Nuevo Baztán Olmeda de las Fuentes Orusco de Tajuña Paracuellos de Jarama Patones Pedrezuela Pelayos de la Presa Perales de Tajuña Pezuela de las Torres Pinilla del Valle Piñuécar-Gandullas Pozuelo del Rey Prádena del Rincón Puebla de la Sierra Puentes Viejas Quijorna Rascafría Redueña Ribatejada Robledillo de la Jara Robledo de Chavela Robregordo Rozas de Puerto Real San Agustín del Guadalix San Lorenzo de El Escorial San Martín de Valdeiglesias San Martín de la Vega Santa María de la Alameda Santorcaz Serranillos del Valle Sevilla la Nueva Somosierra Soto del Real Talamanca de Jarama Tielmes Titulcia Torrejón de Velasco Torrejón de la Calzada Torrelaguna Torrelodones Torremocha de Jarama Torres de la Alameda Valdaracete Valdeavero Valdelaguna Valdemanco Valdemaqueda Valdemorillo Valdeolmos-Alalpardo Valdepiélagos Valdetorres de Jarama Valdilecha Valverde de Alcalá Velilla de San Antonio Venturada Villa del Prado Villaconejos Villalbilla Villamanrique de Tajo Villamanta Villamantilla Villanueva de Perales Villanueva de la Cañada Villanueva del Pardillo Villar del Olmo Villarejo de Salvanés Villavieja del Lozoya Zarzalejo v c e Capitais de provincias de España A Coruña Albacete Alacant Almería As Palmas de Gran Canaria Ávila Badaxoz Barcelona Bilbao Burgos Cáceres Cádiz Castelló de la Plana Cidade Real Córdoba Cuenca Donostia Granada Guadalaxara Huelva Huesca Logroño León Lleida Lugo Madrid Málaga Murcia Ourense Oviedo Palencia Palma Pamplona Pontevedra Salamanca Santander Santa Cruz de Tenerife Segovia Sevilla Soria Tarragona Teruel Toledo Valencia Valladolid Vitoria Xaén Xirona Zamora Zaragoza v c e Capitais dos países membros da Unión Europea Ámsterdam Atenas Berlín Bratislava Bruxelas Bucarest Budapest Copenhague Dublín Helsinqui Lisboa Liubliana Londres Luxemburgo Madrid Nicosia París Praga Riga Roma Sofía Estocolmo Talín A Valeta Viena Vilnius Varsovia Zagreb v c e Capitais europeas da cultura 1985: Atenas 1986: Florencia 1987: Ámsterdam 1988: Berlín 1989: París 1990: Glasgow 1991: Dublín 1992: Madrid 1993: Antuerpen 1994: Lisboa 1995: Luxemburgo 1996: Copenhague 1997: Tesalónica 1998: Estocolmo 1999: Weimar 2000: Reiquiavik · Bergen · Helsinqui · Bruxelas · Praga · Cracovia · Santiago de Compostela · Aviñón · Boloña 2001: Rotterdam · Porto 2002: Bruxas · Salamanca 2003: Graz 2004: Xénova · Lille 2005: Cork 2006: Patras 2007: Luxemburgo · Sibiu (rexión) 2008: Liverpool · Stavanger 2009: Linz · Vilnius 2010: Essen · Pécs · Istambul 2011: Turku · Talín 2012: Guimarães · Maribor 2013: Marsella · Košice 2014: Riga · Umeå 2015: Mons · Plzeň 2016: Donostia · Wrocław 2017: Aarhus · Paphos 2018: Leeuwarden · A Valeta 2019: Matera · Plovdiv 2020: Galway · Rijeka 2021: Timișoara · Novi Sad · Eleusis