Pequín Índice Historia | Notas | Véxase tamén | Menú de navegación39°54′50″N 116°23′30″L / 39.91389, -116.39167www.beijing.gov.cnDicionario da Real Academia GalegaPortal das PalabrasLingua galega: dúbidas lingüísticas"Pautas para un correcto uso da linguaxe""Copia arquivada"o orixinal"Copia arquivada"o orixinal"Copia arquivada"o orixinaleWorldCat31256515830024535111957264c2709339ID18166704075971-40000 0001 2159 7692n79076155ID00646810ge1303849129407001758D000068476
PequínCapitais de AsiaCidades olímpicas
pinyinRepública Popular da ChinaCidade Prohibidaséculo XV142119111912Nanquínxaponeses193719451949República Popular da China1949ZhoukoudianHome de PequínneolíticohanEmperador AmareloYaodinastía Zhou-1045YanReinos CombatentesChinaYenshiatuQin ShihuangHanSuidinastía TangKhitandinastía LiaomanchúsJurchendinastía JinYangtzéKaifengSongGenghis KhanKublai KhanImperio MongolXanadúMongolia InteriorLibro dos Ritosdinastía YuanMarco PoloPazo ImperialCidade Imperialcidade exteriordinastía MingNanjingYongleCidade ProhibidaTemplo do CeoAvenida ChanganPraza Tian'anmenXogos Olímpicos de 2008Parque Olímpico
Pequín
Saltar ata a navegación
Saltar á procura
Coordenadas: 39°54′50″N 116°23′30″L / 39.91389, -116.39167
| Pequín | |
|---|---|
北京 | |
 | |
| Varias imaxes da cidade | |
| Localización | |
 | |
| País |  China |
| Xeografía | |
| Altitude | 43.5 msnm |
| Superficie | 16.801,25 km² |
| Demografía | |
| Poboación | 17.500.000 hab. (2009) |
| Densidade | 1.200 hab/km² |
| Xentilicio | pequinés[1] |
| Outros datos | |
| Código postal | 100000–102629 |
| Alcalde | Guo Jinlong |
| www.beijing.gov.cn | |
Pequín[1][2][3][4], Beijing[1] ou Beixín[5] (北京; pinyin Beijing), nome que significa Capital do Norte, é a cidade capital da República Popular da China. Durante séculos, foi a maior cidade do mundo. Hoxe ten preto de 10,3 millóns de habitantes. Sitúase no norte do país.
Pequín é famosa pola Cidade Prohibida, o palacio dos emperadores chineses desde o século XV. Foi capital do Imperio Chinés de 1421 a 1911. En 1912 a capital foi transferida para Nanquín e a cidade tomou o nome de Beiping ou Peiping (Paz do Norte). Ocupada polos xaponeses entre 1937 e 1945. Tornouse a capital da república en 1949 co nome actual.
Cidade Prohibida, Pequín
Índice
1 Historia
1.1 Prehistoria
1.2 Ji
1.3 Zhongdu
1.4 Dadu
1.5 Pequín
2 Notas
3 Véxase tamén
Historia |
A universidade de Pequín fundada en 1898.
Pequín, Beijing, antes de ser unha cidade foi un dos primeiros territorios ocupado por humanos. Varias veces foi capital e mudou de nome ata ser a actual capital da República Popular da China en 1949.
Prehistoria |
En Zhoukoudian, nas aforas do suroeste da cidade, atópase un importante asentamento de Homo erectus con restos humanos que datan de hai 700.000 a 500.000 anos, os máis importantes (Home de Pequín), e ata 250.000 anos antes da nosa era [6].
Así queda constancia de que o área de Pequín é unha das de máis antigo poboamento da Terra.
Nas mesmas covas, na superior en concreto, tamén habitaron Homo sapiens dende o 50.000 ata o 18.000 a.C. e, xa no neolítico, atópanse restos de pintura ritual (hematite) de entre 10.000 e 9.000 a.C.
Entrando xa na historia, inda que na mítica polo momento, a primeira mención dunha cidade na área corresponde a época do patriarca han, o Emperador Amarelo (2698-2598 a.C.). Trátase de Zhuolu, hoxe unha pequena vila ao noroeste da municipalidade de Beijing. Nela, o emperador fundacional batallou contra os bárbaros impoñendo a súa etnia. En conmemoración da vitoria levantou unha capital.
Tamén lendaria pero xa no soar da actual metrópole, cítase Youdu ou "cidade da quietude" na época do emperador Yao (2333-2234 aC).
Ji |
Cara ao final do primeiro milenio antes da nosa era, nos comezos da dinastía Zhou, as tribos presentes no área van converxendo nun réxime de reinos. Aparecen as primeiras poboacións estables e sobre o -1045 a cidadela de Ji que é conquistada polo reino ou estado de Yan nunha data confusa entre o 865-400 a.C., converténdose na súa capital.
Durante o período dos Reinos Combatentes (475-226 a.C.) é un importante centro do norte da China cos nomes alternativos de Yanjing ou Yenshiatu. Situábase uns dez quilómetros ao norte da cidade actual. No 226 a.C., o primeiro emperador chinés, o unificador Qin Shihuang , conquístaa e destrúea.
Reconstruída ao suroeste da Cidade Prohibida, no norte da actual porta Guanganmen, pasa a ser un centro administrativo e guarnición militar das dinastías Han, Sui e Tang asemade con nomes diversos (Jicheng, Youzhou [7]).
Tralo colapso da dinastía Tang, o norte da China coñece a entrada de continxentes de pobos turcos e mongois entre os que destacan os Khitan que fundan a dinastía Liao (907-1127) con capital que eles chaman Yu ou Nanjing ('capital do sur' dos seus territorios) na antiga Ji. O seu emperador Taizong (927-47) leva a cabo plans de reconstrución erixindo unha muralla de dez metros de altura, oito portas e un recinto interior cos pazos [8].
Zhongdu |
Un novo pobo do norte, os manchús Jurchen da dinastía Jin (1115-1234) suceden aos Khitan. En 1153 trasladan a súa capital a Yu que rebautizan coma Zhongdu. Considérase a data fundacional de Beijing coma capital chinesa. De feito xa non era un enclave de fronteira posto que os jurchen dominaban toda a metade norte da China ata o Yangtzé.
Tal importancia requiría unha capital axeitada. A partir de 1151, o soberano Hailingwang vai reconstruír Nanjing (3x3 km) a imitación de Kaifeng, a anterior capital dos derrotados Song do norte. Estende a cidade polo leste, sur e oeste deixando así a típica configuración da capital chinesa: tres cidades, a interior ou pacega (1,5x0,75 km); a intermedia, administrativa e da corte; e a exterior da poboación en xeral (4,5x4,5 km), cada unha co seu cinto de fortificacións.
Dadu |
Templo de Confucio construído cara a 1285 durante a ocupación mongol.
En 1215 Genghis Khan conquista e incendia Zhongdu. O seu neto Kublai Khan, que está a conformar o maior imperio coñecido, o Imperio Mongol, decide en 1264 reconstruíla coma a súa nova capital. Co precedente de Xanadú (Shangdu, capital de verán na Mongolia Interior) e segundo os principios do Libro dos Ritos, entre 1267-93 eríxese a nova cidade de Dadu ou Khanbaliq (Cambaluc) ao nordeste da vella Zhongdu (que se manterá coma vila chinesa mentres a nova será a cidade mongol ou tártara).
A capital da dinastía Yuan, que impresionará grandemente a Marco Polo na súa estadía na corte do Gran Khan, é un vasto rectángulo de 28 km de perímetro amurallado con once portas. O seu deseño, de Liu Bingzhong ao igual co de Xanadú, mantén na súa planta a tripla configuración da capital dos Jin: Pazo Imperial (cidade interior), Cidade Imperial (cidade intermedia), e cidade exterior [9].
A contribución novidosa de Liu Bingzhong, e de gran transcendencia no futuro da cidade, é a súa concepción paisaxística do plan: O eixo norte-sur respéctase pero cunha certa corrección cara ao leste para acoller o lago Taiyi Zhi co a illa de Quionghua onde xa os Jin gozaban dun pazo e parque. Ao carón deste belo escenario natural disporase a Cidade Imperial.
Pequín |
En 1368 Hongwu expulsa aos mongois e instaura a dinastía Ming. Tras un breve tempo no que a capital instálase en Nanjing ("capital do sur") e no que a muralla norte de Dadu retrocede 2,8 km cara ao sur para unha mellor defensa, en 1403 o emperador Yongle decide trasladala de novo ao norte, a Dadu, e por iso a renomea Beijing ("capital do norte").
De seguido emprende un vasto programa construtivo que ten por base o deseño da capital de Kublai. Así, sobor do antigo Pazo Imperial vai construír a celebérrima Cidade Prohibida (1406-20),[10]. Diante, a ambos lados do acceso principal, erixe os templos dos devanceiros (Taimiao) e o da terra (Shejitan), que en Dadu estaban nos dous extremos do eixo leste-oeste, xunto a muralla. E pechando a composición polo norte, onde Kublai tiña o xardín imperial, Yongle levanta un outeiro artificial. Tras del, no eixo, a Torre do Tambor e da Campá.
Ao mesmo tempo, as murallas do sur movéronse 800 metros nesa dirección (xusto a lonxitude da actual Praza de Tian'anmen), para ampliar a Cidade Imperial.
En 1420, ampliando o grande eixo cara ao sur fora de murallas, manda construír o Templo do Ceo [11] e o da Agricultura (1422). En torno a este complexo crecerá a cidade que entre 1522 e 1566 pecharase cun novo cinto murario constituíndo a chamada 'cidade chinesa' (por oposición a 'cidade tártara' próxima polo norte) [12].
Constituíu o conxunto urbano máis grande do mundo ata o século XIX, superando o millón de habitantes.
Este vai ser o esquema básico sobre o que Beijing chegará ata a actualidade. En forma radioconcéntrica a partir de aneis periféricos sucesivos [13] a metrópole esténdese polo territorio. Cando nos anos sesenta derrúbanse finalmente as murallas Ming, o encontro da cidade chinesa e a tártara conformará o maior eixo da cidade actual, a Avenida Changan (máis de 25 km), en cuxo punto central, onde se atopa a entrada a Cidade Prohibida, abrirase a gran Praza Tian'anmen, verdadeiro corazón do actual Beijing [14].
Albergou os Xogos Olímpicos de 2008. Para o Parque Olímpico escolleuse o eixo norte, por fóra da antiga muralla de Dadu.
Notas |
↑ 1,01,11,2 Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para pequinés.
↑ Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo. p. 107. ISBN 84-8158-266-2.
↑ Véxase a entrada "Pequín". Editorial Galaxia, ed. (2007). Diciopedia do século 21 3. Isaac Díaz Pardo, Víctor F. Freixanes, Antón Mascato (edición). p. 1608. ISBN 9788482893600.
↑ López Martínez, María Cruz (2005). Gran dicionario século 21 da lingua galega. Editorial Galaxia. p. 1444. ISBN 9788482893419.
↑ "Pautas para un correcto uso da linguaxe" (PDF). Universidade de Vigo. Consultado o 4 de setembro de 2016.
↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 03 de febreiro de 2012. Consultado o 27 de xullo de 2013.
↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 15 de xuño de 2013. Consultado o 25 de marzo de 2013.
↑ "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 03 de maio de 2015. Consultado o 25 de marzo de 2013.
↑ [1]
↑ [2]
↑ [3]
↑ [4][5]
↑ [6]
↑ [7]
Véxase tamén |
 | Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Pequín  |
 | A Galipedia ten un portal sobre: China |
| ||||||||||||||||||
|
:
|
Categorías:
- Pequín
- Capitais de Asia
- Cidades olímpicas
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.652","walltime":"1.042","ppvisitednodes":"value":1401,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":50441,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":1722,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":11,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":15,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":12158,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":16,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 917.481 1 -total"," 50.53% 463.573 1 Modelo:Control_de_autoridades"," 19.96% 183.121 3 Modelo:Caixa_lateral"," 19.24% 176.482 1 Modelo:Commonscat"," 18.79% 172.374 1 Modelo:Irmáns"," 11.21% 102.825 1 Modelo:Listaref"," 6.50% 59.592 1 Modelo:Cidade"," 6.40% 58.759 3 Modelo:Cita_libro"," 5.85% 53.643 1 Modelo:Infobox"," 5.00% 45.847 1 Modelo:Coordenadas"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.384","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":7972125,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1301","timestamp":"20190528180038","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"Pequu00edn","url":"https://gl.wikipedia.org/wiki/Pequ%C3%ADn","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q956","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q956","author":"@type":"Organization","name":"Contribuidores dos projetos da Wikimedia","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2005-07-16T15:01:47Z","dateModified":"2019-05-23T16:00:35Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/dd/Beijing_montage.png","headline":"cidade capital da Repu00fablica Popular da China"(RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":215,"wgHostname":"mw1333"););
